نظریه مشورتی شماره ۱۷۶۴/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۷/۲۷

استعلام :
بر اساس ماده ۱۴۸قانون آئین دادرسی کیفری بازپرس در صورت صدور قرار منع موقوفی یا ترک تعقیب باید درباره استرداد یا معدوم کردن اشیاء و اموال مکشوفه که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده از جرم تحصیل شده حین ارتکاب استعمال شده و یا برای استعمال اختصاص داده شده است تعیین تکلیف نماید علیهذا خواهشمند است اعلام نمایید چنانچه مال مکشوفه از اموالی باشد که صرف نگهداری آنها ممنوع نیست اما برای ارتکاب جرم به کار رفته یا با توجه به اوضاع و احوال موجود ممکن است به کار رود (از قبیل چاقو یا قمه¬ای که برای ارتکاب بزه قتل یا جرح یا قدرت نمایی به کار رفته است) یا ترازویی که برای توزین مواد مخدر به کار رفته است آیا این اموال باید به متهم مسترد گردد یا خیر و تکلیف مرجع قضایی در خصوص این اموال چیست./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
درصورت شناسایی صاحب اموال مذکور در استعلام (شمشیر، چاقو، قمه، پنجه بوکس، تبرزین و موارد مشابه آن)، چنانچه احراز گردد در ارتکاب جرم مورد استفاده قرار نگرفته است، استرداد آن به مالک بلامانع است. چنانچه اموال و اشیای مذکور در فرض استعلام مورد استفاده در ارتکاب جرم قرار گرفته است با توجه به ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و ۱۴۸ قانون آئین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، مستوجب ضبط از جانب دادگاه رسیدگی کننده به آن جرم است و مسترد کردن آن به مجرم فاقد توجیه قانونی است.