آیا مهریه سنگین تاثیری در استحکام و دوام ازدواج دارد ؟

_{^{تعریف و انواع مهریه}}

• مهریه یا صداق تعهد مالی است که شوهر به هنگام وقوع عقد ازدواج پرداخت آن را به همسر خود برعهده می‌گیرد و مکلف است بلافاصله پس از امضای قرارداد ازدواج هر لحظه که زن مطالبه کند، آن را بپردازد.
• مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد نکاح زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی را که بخواهد در آن بنماید. بنابراین مهریه بعد از عقد نکاح به مالکیت زن درمی آید و زن می تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه نموده و نشوز و عدم تمکین او تاثیری در دریافت مهریه ندارد.
• مهریه باید دارای منفعت عقلانـی و مـشروع بـوده و عـلاوه بـر لـزوم معلوم و معین بودن آن، مرد نیز قدرت بر تسلیم آن بـه زن را داشته باشد.
• مهری را که زن و شوهر ضمن عقد نکاح یا پس از آن به تراضی معین میکننـد و یـا تعیـین آن را به عهده شخص ثالثی میگذارند، در اصطلاح مهر المسمی می گویند.ایـن مهـر از جهـت سقف محدودیتی ندارد و زوجین میتوانند به هر اندازه که تمایل داشته باشند، نسبت بـه آن توافق نمایند و پس از توافق و انعقاد عقد، زوج ملزم به پرداخت آن خواهد بود. 
• مهرالمثل مهریه زنـی است کـه قبـل از تراضی به انتخاب و تعیین مهر، میان او و همسرش نزدیکی واقع شده است. در مهرالمثل مهر زن به اندازه مهر زنان همانند اوست. در تعیین مهرالمثل ویژگی های اخلاقی و خانوادگی و ارزش های علمـی از نظر داشتن مدارک و سن و زیبایی و بکارت و.. باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
• همچنین زن در موارد زیر طبق قانون مدنی مستحق مهرالمثل است:

۱- اگر ضمن عقد مهر تعیین نگرر یا عـدم اسـتحقاق زن در گـرفتن مهـر شـرط شده باشد، پس از وقوع نزدیکی، زن استحقاق مهرالمثل را دارد
۲- هرگاه توافق طرفین درباره مهرالمسمی به جهتی باطل باشد
۳- در صورت جهل زن به فساد نکاح و وقـوع نزدیکـی؛ از مفهوم مخالف این مورد استفاده می شود کـه زن در صـورت علم به فساد نکاح، حقی بر مهرالمثل ندارد.

• به موجب ماده ۱۰۹۳ قانون مدنی هرگاه مهر در عقد ذکر نـشده باشـد و شـوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعـه اسـت. در تعیین مهرالمتعه برعکس مهرالمثل که حال زن مورد ارزیابی قرار می گرفـت، حال مرد از نظر فقر و غنا ملاک است.
• همچنین استحقاق زن در گرفتن مهرالمثـل بعـد از نزدیکـی ایجـاد مـی شـود، خـواه زوجیت ادامه یابد یا در اثر طلاق، فوت یا فسخ نکاح منحل شود؛ ولـی مهرالمتعـه در صورتی به زن داده می شود که پیش از نزدیکی مرد، زن خود را طلاق دهد.
• پس اگـر در اثر فوت یکی از زوجین یا خیار فسخ یا درخواست طلاق از طرف زن نکاح از بـین برود، زن حق مطالبه مهرالمتعه ندارد.

_{^{مهریه در سایر کشورهای اسلامی}}

مهر نزذ اکثر ملل قبل از اسلام وجود داشته و از ابداعات حقوق اسلام نیست. البته مهری که نزد دیگر ملل بوده بهای زن محسوب شده و هنگام ازدواج به پدر دختر تسلیم می شد اما در حقوق اسلام و در کشورهای اسلامی، مهریه هدیه ای است که به خود زن اعظا می گردد.

_{^{مهریه در ایران}}

در ایران مطابق فقه، در قانون مدنی میزان مهریه زن در صورتی که طرفین از یکدیگر طلاق نگیرند، چه زوجه باکره باشد چه نباشد، تمام مبلغ مهریه ی مشخص شده در سند نکاحیه می باشد. اما در صورتی که زوجین بخواهند از یکدیگر طلاق بگیرند، اگر زوجه باکره باشد میزان مهریه نصف مقدار تعیین شده خواهد بود و اگر باکره نباشد، تمام آن می باشد. لازم به ذکر است که در صورت فسخ نکاح پیش از نزدیکی، زن حق مهریه ندارد.
پس از عقد نکاح زوجه مالک مهریه شده و می تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه نماید. بنابراین دریافت مهریه توسط زن نیاز به تحقق طلاق ندارد و زوجه ی ناشزه نیز می تواند مهریه خود را مطالبه نماید. برای دریافت مهریه دو مرجع وجود دارد. مطالبه مهریه از دادگاه و مطالبه مهریه از اجرای ثبت اسناد رسمی.

_{^{مزایا و معایب وجود مهریه}}

مهریه به علت ثبت آن در عقدنامه ضمانت اجرایی دارد و هر مبلغى که ثبت مىشود به منزلۀ مهریه به حساب مى آید، اما موضوعى که مطرح است بالا بودن مبلغ مهریه است.

مهریه فقط در طلاق مطرح نمیشود و طی زندگى مشترک هم قابل مطالبه است، حتى بعد از فوت مرد هم به قوت خود باقى است. ازجمله معایب تعیین مهر این است که زن می تواند تا زمانی که مهر به او تسلیم نشده است، از ادای وظایف زناشویی امتناع نماید هرچند مرد معسر باشد.

همچنین در صورت مطالبه مهر توسط زن و عدم پرداخت مرد، زن می تواند اقامه دعوی نموده و اگر مرد بازهم آن را پرداخت ننمود، محبوس شود مگر اینکه اعسار خود را ثابت کند.

همچنین در صورت هنگفت بودن مهر، ممکن است پس از وفات زوجه یا زوج، ماترک میت برای کفاف مهر کافی نباشد و موجب محرومیت ورثه از ارث شود. همچنین، مهر سنگین یکی از علل فرار جوانان از اردواج میباشد.
ازجمله مزایا مهریه می توان به ایجاد پشتوانه مالی زوجه نام برد.

_{^{منظور قانونگذار و شارع از تاسیس مهریه}}

مهریه، به منزله یکی از حقوق مالی زوجه در اسلام، جایگـاه و اهمیـت ویـژه ای دارد  قرآن کریم از مهریه به منزلۀ صداق، نحله، و … تعبیر میکند و نحلـه نشـانۀ صـداقت مرد به زن در پیمان زناشویی است. در فقه امامیه و قانون مـدنی ایـران بـرای مهریـه سقفی تعیین نشده و میزان آن به توافق طرفین محول شده است. بنابراین، فلسفه مهر همان درستی و راستی در پیمان ازدواج است.

^{_{جمع بندی و نتیجه گیری}}

مهریه زنان (در زمان وقـوع عقـد هـر مقـداری کـه بـوده است) در زمانی که آن را مطالبه میکننـد، بـر حسـب روز محاسـبه شـود و زوج ملـزم بـه پرداخت آن باشد. مهریه فقط در طلاق مطرح نمیشود و طی زندگى مشترک هم قابل مطالبه است. بنابراین، بهتر است در هنگام تعیین آن توان مالی مرد هم در نظر گرفته شود.

_{^{مستندات قانونی مدنی در خصوص مهریه}}

ماده ۱۰۷۸
هر چیزی را که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد میتوان مهر قرار داد.
ماده ۱۰۷۹
مهر باید بین طرفین تا حدی که رفع جهالت آن ها بشود معلوم باشد.
ماده ۱۰۸۰
تعیین مقدار مهر منوط به تراضی طرفین است.
ماده ۱۰۸۱
اگر در عقد نکاح شرط شود که در صورت عدم تادیه مهر در مدت معین نکاح باطل خواهد بود نکاح و مهر صحیح ولی شرط باطل‌ است.
ماده ۱۰۸۲
به مجرد عقد زن مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
تبصره (الحاقی ۱۳۷۶/۴/۲۹) – چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.
آیین‌نامه اجرایی این قانون حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت دادگستری و وزارت امور اقتصادی و دارائی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده ۱۰۸۳
برای تادیه تمام و یا قسمتی از مهر میتوان مدت یا اقساطی قرار داد.
ماده ۱۰۸۴
هر گاه مهر عین معین باشد و معلوم گردد قبل از عقد معیوب بوده و یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب و یا تلف شود شوهر ضامن ‌عیب و تلف است.
ماده ۱۰۸۵
زن میتواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع ‌مسقط حق نفقه نخواهد بود.
ماده ۱۰۸۶
اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمیتواند از حکم ماده قبل استفاده کند ‌معذلک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.
ماده ۱۰۸۷
اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین میتوانند بعد از عقد مهر را به تراضی معین‌ کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین بین آن ها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
ماده ۱۰۸۸
در مورد ماده قبل اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی بمیرد زن مستحق هیچگونه مهری نیست.
ماده ۱۰۸۹
ممکن است اختیار تعیین مهر به شوهر یا شخص ثالثی داده شود در این صورت شوهر یا شخص ثالث میتواند مهر را هر قدر بخواهد ‌معین کند.
ماده ۱۰۹۰
اگر اختیار تعیین مهر بزن داده شود زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل معین نماید.
ماده ۱۰۹۱
برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین‌ معمول محل و غیره در نظر گرفته شود.
ماده ۱۰۹۲
هر گاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد‌ حق دارد مازاد از نصف را عیناً یا مثلا یا قیمتا استرداد کند.
ماده ۱۰۹۳
هر گاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است و اگر بعد از ‌آن طلاق دهد مستحق مهرالمثل خواهد بود.
ماده ۱۰۹۴
برای تعیین مهرالمتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه میشود.
ماده ۱۰۹۵
در نکاح منقطع عدم مهر در عقد موجب بطلان است.
ماده ۱۰۹۶
در نکاح منقطع موت زن در اثناء مدت موجب سقوط مهر نمی شود و همچنین است اگر شوهر تا آخر مدت با او نزدیکی نکند.
ماده ۱۰۹۷
در نکاح منقطع هرگاه شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهریه را بدهد.
ماده ۱۰۹۸
در صورتی که عقد نکاح اعم از دائم یا منقطع باطل بوده و نزدیکی واقع نشده زن حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته شوهر می‌ تواند آن را ‌استرداد نماید.
ماده ۱۰۹۹
در صورت جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکی زن مستحق مهرالمثل است.
ماده ۱۱۰۰
در صورتی مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد در صورت اول و دوم زن مستحق مهرالمثل خواهد ‌بود و در صورت سوم مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید.
ماده ۱۱۰۱
هر گاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهتی فسخ شود زن حق مهر ندارد مگر در صورتی که موجب فسخ عنن باشد که در این صورت با‌ وجود فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر است.