رای شماره ١۴١٩ و ١۴٢٠ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال مصوبات شماره ٢١٨ ـ ١٣٩۴/٨/٣ و ۶٩۵/ش ـ ١٣٩۴/۵/٢٢ شورای اسلامی شهرهای فولادشهر و ایمان شهر درخصوص پرداخت حق الجلسات
١٣٩٨/٧/٣٠ ٩٧٠٢۵٨٧شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۴١٩ مورخ ٩/٧/١٣٩٨ با موضوع: «ابطال مصوبات شماره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ و ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شورای اسلامی شهرهای فولادشهر و ایمان شهر درخصوص پرداخت حق الجلسات» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه : ٩/٧/١٣٩٨ شماره دادنامه: ١۴١٩ـ ١۴٢٠
٢۵٨٧/٩٧ ،٣۶٨۴/٩٧ : پرونده شماره
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته : ابطال مصوبه های شماره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر فولادشهر و ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر ایمان شهر در خصوص پرداخت حق الزحمه (حق الجلسه) به اعضای موظف و غیرموظف کمیسیونهای شهرداری به صورت ثابت و ماهیانه
گردش کار : سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه های شماره ١۵۵٨١٢ـ ١۶/٧/١٣٩٧ و ٢۵۴۵۴۶ ـ ٧/١١/١٣٩٧ اعلام کرده است که:
«حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای بهرامی
رئیس محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً به استحضار می رساند مصوبات شورای اسلامی شهرهای فولادشهر و ایمان شهر از جهت انطباق با قانون در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه به شرح ذیل برای استحضار اعلام می گردد:
شورای شهرهای مذکور به موجب مصوبات جلسه شماره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ و ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ با پرداخت حق حضور (حق به اعضای کمیسیونهای قانونی مندرج در قانون شهرداریها (نظیر کمیسیون ماده ١٠٠ ،ماده ٧٧ و…) و مصوبه جلسه شماره ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر ایمان شهر با پرداخت مبالغی تحت عنوان حق الزحمه (حق الجلسه) به اعضای موظف و غیرموظف کمیسیونهای شهرداری به صورت ثابت و ماهیانه موافقت نموده است در حالی که:
١ـ مستند به ماده ٣۶ آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداریهای کشور هرگونه مصوبه، دستورالعمل، بخشنامه، آیین نامه، مقررات و سایر تسهیلات که برای کارکنان مشمول قانون استخدام کشوری و قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت تصویب یا در نظر گرفته شود یا می شود، در مورد کارکنان شهرداریهای سراسر کشور و سازمانهای وابسته به تأمین اعتبار لازم در بودجه شهرداریها به اجرا در می آید که در این فقره، شهرداریهای سراسر کشور قادر خواهند بود از مفاد آیین نامههای تصویب شده کارکنان دولت مرتبط با پرداخت (حق جلسه) استفاده نمایند. مطابق اصلاحیه ماده ٨ آیین نامه اجرایی قسمتی از تبصره ٢ ماده ۴٣ قانون استخدام کشوری، میـزان حق حضور در جلسه بـرای کارکنان دولت برای هـر جلسه ٢ ساعته حـداکثر به میزان یک بیستم حقوق و فوق العاده، شغل مستخدم تعیین گردیده که مفاد این ماده قابلیت بهره برداریبرای کلیه شهرداریهای سراسر کشور را دارد.
٢ـ تصویب پرداخت (حق الزحمه، حق حضور یا حق الجلسه) به اعضای کمیسیونهای قانونی مصرح در قانون شهرداری از صلاحیت شورای اسلامی شهرها مصرح در مواد ٨٠ و ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ١٣٧۵ با اصلاحات بعدی آن خارج می باشد.
٣ـ در مورد مشابه هیأت عمومی دیوان به موجب دادنامه شماره ٢۵ ـ ١۵/١/١٣٩۶ مصوبه شورای اسلامی شهر محمدشهر مبنی بر پرداخت حق الجلسات به اعضای کمیسیونهای ماده ١٠٠) بدوی و تجدیدنظر) و ماده ٧٧ و معاملات شهرداری و بند ٢٠ ماده ۵۵ قانون شهرداریها را به صورت ثابت و ماهیانه خارج از حدود و اختیارات شورای اسلامی شهر تشخیص و ابطال کرده است. بنا بـه مراتب مصوبـات شمـاره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ شـورای اسلامی شهر فـولاد شهر و ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر ایمان شهر خارج از حدود و اختیارات شورای مذکور، مصرح در ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران بوده و ابطال آن مورد تقاضا می باشد. » متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف: مصوبه شماره ٢١٨ ـ ٣/۴/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر فولادشهر:
«جناب آقای عباس مرادی
شهردار محترم فولادشهر
احتراماً بازگشت به لایحه شماره ١٩٧٨۵/٩۴ـ ٢٨/٧/١٣٩۴ در خصوص جلسات کمیسیونها و کمیته های مشروحه به نحو مطلوب و در ساعات غیراداری به شرح ذیل و بازگشت به نامه شماره ٩۴٩۵/١/٢٠۵٣ـ ١۴/٨/١٣٩۴ فرمانداری شهرستان لنجان، نظریه کمیته انطباق و پیرو جوابیه نامه شماره ۶٢۶٢۵/۴٢/٢٠ ـ ٢۴/٨/١٣٩۴ دفتر امور شهری و شوراهای استانداری اصفهان مبنی بر بلامانع بودن پرداخت حق الجلسات در ساعات غیراداری، موضوع در بند ۴ صورتجلسه شماره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ و بند ۴ صورتجلسه شماره ٢٢٣ـ ١٧/٨/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر مطرح و مورد تصویب اعضای شورا قرار گرفت که جهت اطلاع و اقدام به حضورتان ایفاد می گردد: ١٣٩۴/٨/۴ ـ ٢١٨ شماره جلسه
مصوبه چهارم:
لایحه شماره ١٩٧٨۵/٩۴ـ ٢٨/٧/١٣٩۴ شهرداری فولادشهر، برای افزایش بهره وری شهرداری در زمینه (افزایش درآمد، کاهش هزینه های غیرضروری، پیگیری و تحقق برنامه های شهرداری و تسریع در انجام امورات ارباب رجوع) لازم است جلسات کمیسیونها و کمیته های مشروحه ذیل به نحو مطلوب و در ساعات غیراداری برگزار گردند. علیهذا مبلغ پیشنهادی حق حضور در جلسات کمیسیونها و کمیته ها به شرح جدول ذیل پیشنهاد می گردد. خواهشمند است ضمن موافقت مصوبه لازم را امر به ابلاغ فرمایید.
مبلغ پیشنهادی به صورت ماهیانه ردیف عنوان (ریال)
١ حق حضور در کمیسیون بدوی ماده صد ٠٠٠/٠٠٠/٣
٢ حق حضو در کمیسیون تجدید نظر ماده صد ٠٠٠/٠٠٠/٣
٣ حق حضور در کمیسیون ماده ٧٧ ٠٠٠/٠٠٠/٣
۴ حق حضور در کمیسیون معاملات عالی ٠٠٠/٠٠٠/٣
۵ حق حضور در کمیسیون معاملات متوسط ٠٠٠/٠٠٠/٣
حق حضور در کمیسیون تحویل شهرداری (معاملات ۶
(عالی ٣/٠٠٠/٠٠٠
حق حضور در کمیسیون تحویل شهرداری (معاملات ٧
(متوسط ٣/٠٠٠/٠٠٠
٨ حق حضور در کمیسیون ماده ٧) فضای سبز) ٠٠٠/٠٠٠/٣
٩ حق حضور در کمیسیون سرمایه گذاری شهرداری ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٠ حق حضور در کمیته بودجه و درآمد ٠٠٠/٠٠٠/٣
١١ حق حضور در کمیته شهرسازی ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٢ حق حضور در کمیته عمران ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٣ حق حضور در کمیسیون بند ٢٠ ماده ۵۵ ٠٠٠/٠٠٠/٣
١۴ حق حضور در کمیته فنی ٠٠٠/٠٠٠/٣
١۵ حق حضور در کمیته نامگذاری ٠٠٠/٠٠٠/٣
١۶ حق حضور در کمیته منابع طبیعی و آبخیزداری ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٧ حق حضور در کمیته انضباطی تاکسیرانی ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٨ حق حضور در کمیته حمل و نقل و ترافیک ٠٠٠/٠٠٠/٣
١٩ هیأت عالی سرمایه گذاری ٠٠٠/٠٠٠/٣
از بحث و تبادل نظر با اکثریت آراء مقرر شد تا حق الزحمه حضور اعضای شورا در کمیسیونها و کمیته ها از شش میلیون ریال تجاوز نکند و بیشتر از دو کمیسیون و کمیته مشمول حق الجلسه نمی گردد. برای کمیته منابع طبیعی و آبخیزداری، کمیته انضباطی تاکسیرانی و کمیته نامگذاری امـاکن، خیابانها و معابر و کمیته حمـل و نقل و ترافیک حق الزحمه به اعضای شورای شهر تعلق نمی گیرد. چنانچه پرسنل شهرداری در خارج از ساعات اداری درکمیسیونها و کمیته ها حضور یابند فقط در صورت اضافه کار حق الجلسه به آنها تعلق می گیرد. »
ب: مصوبه شماره ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شورای اسلامی شهر ایمان شهر:
«شماره جلسه: ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴
مصوبه اول:
بازگشت به نامه شماره ١٧١۴ـ ١٨/٣/١٣٩۴ شهردار محترم ایمان شهر مبنی بر پرداخت مبالغی به عنوان حق حضور اعضـای کمیسیونهـای شهرداری طبـق جـدول پیشنهادی مـوضوع بررسی و با پرداخت حـق حضور به شرح کمیسیوهای بدوی ماده صد/ ماده ٧ شهرداری و ماده ١١ به ازای هر پرونده مبلغ ٠٠٠/١۵٠) یکصد و پنجاه هزار) ریال ـ کمیسیونهای تجدیدنظر ماده صد/معاملات مالی و ماده ١١ شهرداری (تحویل موقت و قطعی) به ازای هر پرونده مبلغ ٠٠٠/٢٠٠) دویست هزار) ریال ـ کمیته معماری و شهرسازی/گروه کارشناسان شهرداری/ کمیته فنی/ کمیته بودجه/ کمیته نامگذاری اماکن، خیابانها و معابر/ کمیسیون هیأت عالی سرمایه گذاری/ کمیسیون بند ٢٠ ماده ۵۵) اماکن مزاحم شهری) و اعضای ستاد بحران ایمان شهر به ازای هر جلسه مبلغ ٠٠٠/۵٠٠) پانصد هزار) ریال ـ کمیسیونهای ماده ٧٧ /توافقات و تملکات و کمیته انضباطی تاکسیرانی شهرداری به ازای هر جلسه مبلغ ٠٠٠/٣٠٠) سیصدهزار) ریال محل ردیف ٢٠۵١ وظیفه خدمات اداری و شهری بودجه مصوب سال جاری، موافقت گردید و مقرر شد شهرداری ضمن منعکس و پایدار نمودن در صورت کسری اعتبار مورد نظر در اصلاح بودجه پیشنهادی و رعایت آیین نامه مالی مطابق ضوابط و مقررات مربوطه اقدام نماید.» در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شهر فولادشهر به موجب لایحه شماره ٢٠٩١/٩٧/۵ ـ ٢٠/١٠/١٣٩٧ توضیح داده است که:
«مدیر دفتر محترم عمومی دیوان عدالت اداری احتراماً بازگشت به ابلاغیه مورخ ٧/٩/١٣٩٧ موضوع دادخواست سازمان بازرسی کل کشور با شماره کلاسه پـرونده ٩٧٠٢۵٨٧ در مقـام پـاسخ به استحضار می رسانـد شورای اسلامی شهر فولادشهر متعاقب پیشنهاد شهرداری که طی لایحه شماره ١٩٧٨۵/٩۴ـ ٢٨/٧/١٣٩۴ مبنی بر افزایش حق حضور اعضا در جلسات کمیسیونها و کمیته های مورد نظر به شورای اسلامی شهر ارسال گردید، موضوع در جلسه مورخ ٣/٨/١٣٩۴ مطرح و پس از بحث و تبادل نظر بر اساس ماده ٧ و تبصره های ذیل ماده ٧ آیین نامه داخلی شورا نسبت به تصویب پیشنهاد شهرداری اقدام کرده است. سپس مصوبه فوق در راستای ماده ٩٠) ماده ٨٠ سابق) قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شـوراهای اسلامی کشور جهت تأیید و عـدم مغایرت با قـوانین به هیأت تطبیق شهرستان ارسال گردیده ولیکن فرمانداری شهرستان در فرجه قانونی عدم مغایرت مصوبه با قوانین را اعلام نداشته و بر این اساس مصوبه موصوف جهت اجراء به شهرداری اعلام شده است. علیهذا با عنایت به اجرای روند قانونی مصوبه و عدم اعلام مغایرت آن با قوانین توسط هیأت تطبیق خواهشمند است نسبت به موضوع رسیدگی و رأی شایسته در این خصوص صادر فرمایند.» علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای شورای اسلامی شهر ایمان شهر، تا زمان رسیدگی به پرونده در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ٩/٧/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
طبق تبصره ٢ ماده ۴٣ قانون استخدام کشوری مصوب سال ١٣۴۵ با اصلاحات بعدی، پرداخت حق حضور در جلسه و غیره کارمندان در غیرساعات اداری مرتبط با شغل، طبق آیین نامه ای که پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی و تصویب هیأت وزیران خواهد بود و در ماده ٨ آیین نامه مذکور مدت حضور و حق الجلسه معین شده است. همچنین طبق بند ٩ ماده ٨٨ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ١٣٧۵ با اصلاحات بعدی آیین نامه سازمانی، تشکیلاتی و تعداد و نحوه تشکیل جلسات شوراها و امور مالی دبیرخانه کلیه شوراها و تعداد کارکنان آنها و هزینه های مربوط و هرگونه پرداختی به اعضای شوراها، توسط شورای عالی استانها تهیه و به تصویب هیأت وزیران می رسد و به کارگیری کارکنان و هرگونه پرداختی خارج از این آیین نامه ممنوع می باشد. بنابراین مصوبات شماره ٢١٨ ـ ٣/٨/١٣٩۴ و ۶٩۵/ش ـ ٢٢/۵/١٣٩۴ شـورای اسـلامی شهرهـای فـولاد شهر و ایمـان شهـر در خصـوص پـرداخت حق الجلسات مغایر قوانین مذکور بوده و با استناد به بنـد ١ مـاده ١٢ و مـاده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی