رأی شماره ٧٨۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ( ابطال تبصره ذیل بند ۴ )

با موضوع: ابطال تبصره ذیل بند ۴ دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری
شماره ٩۵/١٠٣٨/هـ ١٣٩۶/٩/٢٠

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٧٨۴ مورخ ١٣٩۶/٨/١۶ با موضوع:

«ابطال تبصره ذیل بند ۴ دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/٨/١۶

شماره دادنامه: ٧٨۴

کلاسه پرونده: ١٠٣٨/٩۵

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی : آقای رجب علی رهبری کرویه

موضوع شکایت و خواسته: ١ـ ابطال بند ۶ فصل یکم مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ معاونت توسعه و سرمایه انسانی رئیس جمهور ٢ـ ابطال بند ۴ و تبصره آن و بند ۵ «دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند (٣ (ماده (۶٨ (قانون مدیریت خدمات کشـوری» منضـم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور

گردش کار : شاکی به موجب دادخواست ابطال بند ۶ فصل یکم مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ معاونت توسعه و سرمایه انسانی رئیس جمهور و ابطال بند ۴ و تبصره آن و بند ۵
«دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند (٣ (ماده (۶٨ (قانون مدیریت خدماتکش وری» منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«با سلام، احتراماً در خصوص بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ و بند ۴ دستورالعمل پیوست بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٩۵/١٠/۵ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به استحضار عالی می رساند:

١ـ مطابق ماده (۶٨ (قانون مدیریت خدمات کشوری علاوه بر پرداختهای موضوع ماده (۶۵ (و تبصره های آن و ماده (۶۶ (که حقوق ثابت تلقی می گردد فوق العاده هایی به شرح زیر به کارمندان قابل پرداخت می باشد.

٢ـ مطابق بند (٣ (ماده (۶٨ (قانون مدیریت خدمات کشوری فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف نظیر کار با اشعه و …تا (١٠٠٠ (امتیاز و در مورد کار با مواد سمی و…. امتیاز یاد شده با تصویب هیأت وزیران تا سه برابر قابل افزایش خواهد بود.

٣ـ بر اساس بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور در خصوص پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف تصویب و طی بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی سابق رئیس جمهور دستگاههای اجرایی را مکلف نموده «تا تصویب و ابلاغ مصوبات مربوط به تعیین و تخصیص امتیاز، درصد یا مبالغ مربوط به فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف صرفاً مبالغ مقطوع مندرج در آخرین حکم کارگزینی سال ١٣٨٧ کارمندان مبنای پرداخت برای سال ١٣٨٨) اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری) باشد و بر اساس همین مصوبه و بخشنامه مبالغ فوق العاده سختی کار مندرج در احکام کارگزینی سال ١٣٨٧ در احکام کارگزینی سال ١٣٨٨) ١٣٨٨/١/١ (منظور و پرداخت گردیده است. مع الوصف از آنجا که:

١ (وفق ماده (٨٧ (قانون مدیریت خدمات کشوری در دستگاههای مشمول این قانون کلیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقررات این فصل به استثنای پرداختهای قانونی که در زمان بازنشسته شدن و … با اجرای این قانون لغو می گردد.

٢ (وفق ماده (٨٠ (قانون مدیریت خدمات کشوری آیین نامه اجرایی این فصل (فصل دهم) از تاریخ تصویب این قانون حداکثر ظرف سه ماه با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران می رسد و دستگاههای اجرایی موظف اند حداکثر ظرف مدت ٣ماه پس از ابلاغ آیین نامه ها و دستورالعملهای مربوط نسبت به صدور احکام اقدام نمایند. (متأسفانه پس از گذشت یک سال و نیم از تصویب قانون خدمات کشوری (تاریخ تصویب ١٣٨۶/٧/٨ (و اجرای فصل دهم (١٣٨٨/١/١ (آیین نامه و امتیاز مشاغل سخت و زیان آور برای اجراء به دستگاههای اجرایی ابلاغ نشده است و این موضوع مغایر با بند ٣ ماده ۶٨ می باشد.)

٣ (وفق ماده١٢٧ قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه قوانین عام و خاص به جز قانون بازنشستگی مغایر با این قانون از تاریخ لازم الاجرایی این قانون لغو می گردد. (متأسفانه برخـلاف نص صریح بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری از تاریخ ١٣٨٨/١/١ فوق العاده سختی کار و مشاغل بر اساس قانون نظام هماهنگ پرداخـت کارکنان دولت پرداخت شده است یعنی بر اساس احکام کارگزینی سال ١٣٨٧)

۴ (شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور از بند (٣ (ماده (١١۶ (قانون مدیریت خدمات کشوری یعنی اختیاراتی که به شورا واگذار شده خلاف بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ١٣٨٨/٢/٢١ را تصویب نموده و این شورا خود را در مقام و جایگاه قانونگذار تلقی نموده است. علیهذا با عنایت به مراتب فوق:

الف ـ بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور کـه مستند بـه بند ٣ مـاده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری می باشد در خصوص تعیین و برقراری فوق العاده سختی شرایط محیط کار کارکنان بر اساس فوق العاده سختی کار مندرج در احکام کارگزینی سال ١٣٨٧ در احکام کارگزینی سال ١٣٨٨) ١٣٨٨/١/١) تاریخ اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری خلاف نص صریح مواد ٧٨ و ٨٠ و ١٢٧ و بند٣ ماده ۶٨ قانون مذکور بوده و در حقیقت برداشت فوق العاده سختی کار بر اساس احکام کارگزینی سال ١٣٨٧ تا تصویب و ابلاغ دستورالعمل های مربوط به صورت علی الحساب بوده است.

ب ـ بند ۴ بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ موضوع دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف معاونت توسـعه مدیریـت و سرمایه انسانی اسبق رئیس جمهور به ازای هر ١ درصد میزان فوق العاده کار در سال ١٣٨٧) ،١٢ (امتیاز و همچنین تبصره بند ۴ بخشنامه صدرالذکر «تا زمانی که با اعمال امتیاز به روش فوق (هر یک درصد ١٢ (امتیاز مبلغ فوق العاده سختی کار کارمندان کمتر ازمبلغ مذکور در حکم کارگزینی مربوط باشد همان مبلغ مقطوع مندرج در حکم کارگزینی سال ١٣٨٧ ملاک دریافت فوق العاده سختی کار خواهد بود و بند ۵ دستورالعمل فوق الذکر در خصوص کارمندانی که از تاریخ ١٣٨٨/١/١) تاریخ اجرایی شدن فصل دهم قان ونمدیریت خدمات کشوری) به بعد استخدام و یا تصدی مشاغل مشمول بهره مندی از فوق العاده سختی شرایط محیط کار را عهده دار می شوند میزان فوق العاده سختی کار آنان بر اساس ساز و کار بند ۴ این دستورالعمل مشخص و پرداخت گردد (یعنی بر اساس کارمندان مشابه در سال ١٣٨٧ (نیز مغایر با مفاد مواد ٧٨ ،٨٠ ،١٢٧ و بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری می باشد.

ج ـ چگونه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور در اجرای بنـد٣ ماده ۶٨ قانون مـدیریت خـدمات کشـوری تصـویـب نمـوده: اولاً: بـا استـناد به دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ بند ۶ فصل یکم دستورالعمل فوق الذکر فوق العاده سختی کار از تاریخ ١٣٨٨/١/١ بر اساس احکام کارگزینی سال ١٣٨٧ پرداخت گردد. ثانیاً: با استناد به دستورالعمل شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ١٣٨٩/١٠/۵ به ازای هر یک درصد فوق العاده سختی کار در سال ١٣٨٧) ١٢ (امتیاز و از تاریخ ١٣٨٩/١٠/۵ این بخشنامه اجرایی شدهاست و ثالثاً: با استناد به بخشنامه شماره ٢٢٠/۶١/٣۴٨٩٠ ـ ١٣٩١/١٢/٢٠ معاونت راهبردی و منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور (بدون تصویب شورای مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور) همان مشاغل با همان شرایط محیط کار و بدون هیچ گونه تغییر در مشاغل و شرایط محیط کار در بخشنامه اولیه فوق العاده سختی کار سال ١٣٨٧ پرداخت گردد، در بخشنامه دوم هر یک درصد سختی کار سال ١٣٨٧) ١٢ امتیاز) و در بخشنامه سوم که از تاریخ ١٣٩٢/١/١ اجرا شده است در اجرایبند ٣ ماده ۶٨ پس از گذشت چهار سال از اجرایی شدن فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشـوری تعیین امتیاز شود. به عـنوان مثال یک کارمنـد که در سـال ١٣٨٧ پست سازمانی ایشان «کارشناس امور اجتماعی» بوده ١٠ %حقوق مبنا را به عنوان فوق العاده سختی کار دریافت می نموده و بر اساس دستورالعمل اولیه از تاریخ ١٣٨٨/١/١) ١٠ %حقوق مبنا) سال ١٣٨٧ به عنوان فوق العاده سختی شرایط محیط کار در حکم کارگزینی منظور شده است. بر اساس بخشنامه دوم از تاریخ ١٣٨٩/١٠/۵) ١٢٠ (امتیاز همین کارمند که در سازمان بهزیستی کشور و در مجتمع های خدمات بهزیستی مشغول انجام وظیفه بوده بر اساس بخشنامه سوم با همان شغل و در پست سازمانی و شرایط محیط کار چندین سال قبل فوق العاده سختی کار از تاریخ ١٣٩٢/١/١) ١٠٠٠ (امتیاز در نظر گرفته و تصویب شده است و در حقیقت برای اجرای بند٣ ماده۶٨ از تاریخ ١٣٨٨/١/١ تا ١٣٩٢/١/١ سه دستورالعمل متفاوت صادر و ابلاغ شده است.

د ـ با عنایت به اینکه بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی اسبق رئیس جمهور در خصوص پرداخت فوق العاده سختی شرایط محیط کار موضوع بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری تا تصویب و ابلاغ مصوبات مربوط به نحوه تعیین و تخصیص امتیاز مشاغل مربوط بوده است بنابراین پرداخت مبالغ مقطوع مندرج در احکام کارگزینی سال ١٣٨٧ برای سال ١٣٨٨ به طور علی الحساب بوده است و به تبع آن بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ در حقیقت بایستی تاریخ اجرای آن حداقل (١٣٨٨/١/١ (و همچنین تاریخ اجرای بخشنامه شماره٢٠٠/۶١/٣۴٨٩٠ـ ١٣٩١/١٢/٢٠ معاونت راهبردی منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به جای (١٣٩٢/١/١ (بایستی (١٣٨٨/١/١ (اجرا و توسط دستگاههای اجرایی اقدام می گردید که متأسفانه خلاف مواد ٧٨ ،٨٠ ،١٢٧ و بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری عمل گردیده است.

هـ ـ به موجب جزء (ب) بند ١١ قانون بودجه سال ١٣٨٨ کل کشور در راستای اجرای فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه مبانی پرداخت خارج از فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری به استثناء موارد مصرح در جزء مرقوم لغو شده است بنابراین پرداخت فوق العاده سختی کار بر اساس احکام کارگزینی سال ١٣٨٧) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت) و همچنین به ازای هر یک درصد فوق العاده سختی کار در سال ١٣٨٧) ١٢ امتیاز) مغایر با نص صریح قانون بودجه و بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری باشد.

«متن مصوبه های مورد اعتراض به قرار زیر است»:

١ـ شـورای توسعه مدیریت و سرمایه انـسانی در جلسه مورخ ١٣٨٨/٢/٩ بنا به پیشنهاد معاونت توسعه مدیریت سرمایه انسانی رئیس جمهور و به استناد جزء ب بند ١١ ماده واحده قانون بودجه سال ١٣٨٨ کل کشور جداول … و فوق العاده های موضوع بنـدهای ١،٢ ،٣ ،۴ ،٧ و ٩ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری و … به شرح زیر تصویب نمود: قسمتی از بند ۶ فصل یکم دستورالعمل شماره ٢١/٢/١٣٨٨ ـ ١/١۴۵٩٣/٢٠٠

بند۶ ـ «تا تصویب و ابلاغ مصوبات مربوط به نحوه تعیین و تخصیص امتیاز، درصد یا مبالغ مربوط به فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعـارف صرفاً مبالغ مقطوع مندرج در آخرین حکم کارگزینی سال ١٣٨٧ کارمندان مبنای پرداخت برای سال ١٣٨٨ می باشد.

٢ـ دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی سابق رئیس جمهور.

بند۴ـ «میزان امتیاز فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف کارمندان دستگاههای اجرایی بر اساس درصدهایی که قبلاً برای سختی کار مشاغل دستگاههای اجرایی تأیید شده است، به ازای هر یک درصد، (١٢) امتیاز، حداکثر (١٠٠٠ ) امتیاز به عنوان
سختی کار مشاغل آنان تعیین می شود.

تبصره: تا زمانی که با اعمال امتیاز به روش فوق، مبلغ فوق العاده سختی کار کارمندان، کمتر از مبلغ مذکور در حکم کارگزینی مربوط باشد، همان مبلغ مقطوع مندرج در حکم کارگزینی، ملاک دریافت فوق العاده سختی کار خواهد بود.»

بند۵ ـ «امتیاز سختی کار کارمندانی که از تاریخ ١٣٨٨/١/١ به بعد تصدی مشاغل مشمول بهره مندی از فوق العاده سختی کار را عهده دار شده یا می شوند با توجه به درصدهایی که بر اساس مقررات قبلی برای آن مشاغل تعیین شده و بر اساس ساز و کار بند (۴ (این دستورالعمل مشخص می گردد.»

علیهذا با عنایت به مراتب فوق و مستندات ضمیمه قسمتی از بند ۶ فصل یکم مصوبه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣/١ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی سابق رئیس جمهور در خصوص پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف که صرفاً بر اساس مبالغ مقطوع مندرج در آخرین حکم کارگزینی سال ١٣٨٧ کارمندان تصویب و جهت اجرا به دستگاههای اجرایی ابلاغ گردیده و در زمره مبانی پرداخت خارج از فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری (بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری) تلقی می شود و همچنین بند ۴ و تبصره آن و بند ۵ مـصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ـ١٣٨٩/١٠/۵ درخصوص تعیین امتیاز فوق العاده سختی کار به ازای هر ١ درصد فوق العاده سختی کار در سال ١٣٨٧) ١٢ امتیاز) و همچنین برقراری فوق العاده سختی کار برای مستخدمین بعد از تاریخ ١٣٨٨/١/١ و کارمندانی که بعد از ١٣٨٨/١/١ مشمول بهره مندی از فوق العاده سختی کار می شوند بر اساس مقررات قبلی و بر اساس ساز و کار بند۴ دستورالعمل مشخص گردیده مغایر با مفاد مواد٧٨ ، ٨٠ ،١٢٧ و بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز مغایر با جزء بند ب ماده ١١ قانون بودجه سال ١٣٨٨ کل کشور می باشد، بنابراین در اجرای مواد ١٩ ،٢٠ و ١٣ قانون دیوان عدالت اداری ابطال مفاد مورد اعتراض دستورالعملها و بخشنامه های مبحوث عنه از زمان تصویب مورداستدعاست. همچنین تقاضای ابطال تاریخ اجرای بخشنامه های ٢٢٠/٩١/۴۴٨٩٠ ـ ١٣٩١/١٢/٢٠ و ٢٢٠/٩١/۴۵۵٩۵ ـ ١٣٩١/١٢/٢٧ معاونت راهبردی منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور از ١٣٩٢/١/١ و اصلاح تاریخ اجرای آن به ١٣٨٨/١/١ تاریخ اجرایی شدن فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری نیز مورداستدعا می باشد.»

متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:

«بند ۶ فصل یکم مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١

معاونت توسعه و سرمایه نیروی انسانی رئیس جمهور

۶ ـ تا تصویب و ابلاغ مصوبات مربوط به نحوه تعیین و تخصیص امتیاز، درصد یا مبالغ مربوط به فوق العاده اشتغال خارج از کشور، سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف، مناطق کمترتوسعه یافته، بدی آب و هوا، نوبت کاری، مبلغ تضمین، کسر صندوق، فوق العاده محل خدمت (جابجایی محل خدمت)، صرفاً مبالغ مقطوع مندرج در آخرین حکم کارگزینی سال ١٣٨٧ کارمندان به علاوه هزینه سفر در اینسال، مبنای پرداخ ت برای سال ١٣٨٨ می باشد.

بند ۴ و تبصره آن و بند ۵» دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف موضوع بند (٣ ) ماده (۶٨) قانون مدیریت خدمات کشوری» منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور

۴ـ میزان امتیاز فوق العاده سختی کار و کار در محیط های غیرمتعارف کارمندان دستگاههای اجرایی بر اساس درصدهایی که قبلاً برای سختی کار مشاغل دستگاههای اجرایی تأیید شده است، به ازای هر یک درصد، (١٢ (امتیاز، حداکثر تا (١٠٠٠) امتیاز، به عنوان سختی کار مشاغل آنان تعیین می شود.

تبصره: تا زمانی که با اعمال امتیاز به روش فوق، مبلغ فوق العاده سختی کار کارمندان، کمتر از مبلغ مذکور در حکم کارگزینی مربوط باشد، همان مبلغ مقطوع مندرج در حکم کارگزینی، ملاک دریافت فوق العاده سختی کار خواهد بود.

۵ ـ امتیاز سختی کار کارمندانی که از تاریخ ١٣٨٨/١/١ به بعد، تصدی مشاغل مشمول بهره مندی از فوق العاده سختی کار را عهده دار شده یا می شوند، با توجه به درصدهایی که براساس مقررات قبلی برای آن مشاغل تعیین شده و بر اساس ساز وکار بند (۴ (این دستورالعمل مشخص می گردد.»

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره ١۴٩۶٧٢٨ ـ١٣٩۶/٨/١۵ توضیح داده است که:

«دفتر محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

موضوع: آقای رجبعلی رهبری کرویه

با سلام و احترام

پیرو نامه شماره ١١٧٣۶٨٣ـ ١٣٩۶/٢/٢٧ این امور که به پیوست می باشد، لایحه تکمیلی در خصوص موضوع فوق تقدیم می گردد:

١ـ ابطال بند ۴ و بند ۵ بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ را هیأت تخصصی اداری و استخدامی طی دادنامه شماره ٩۴ ـ ١٣٩۶/۵/٣١ به اتفاق آراء به جهت اینکه بندهای فوق با اختیار حاصل از بند ٣ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری تصویب شده، رد کرده است.

٢ـ در خصوص ابطال تاریخ اجرای بخشنامه های ٢٢٠/٩١/۴٣٨٩٠ ـ ١٣٩١/١٢/٢٠ و ٢٢٠/۴۵۵٩۵ ـ ١٣٩١/١٢/٢٧ لازم به ذکر است که مطابق بند ٧ دستورالعمل نحوه پرداخت فوق العاده سختی کار در محیطهای غیرمتعارف دستگاههای اجرایی می توانند برای تعیین و یا تغییر امتیاز سختی کار مشاغل خود، پیشنهاد خود را با ارائه توجیهی و طی فرایند و تکمیل فرم مربوط به معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور (وقت) ارسال نمایند. طبعاً چنانچه فرایند تغییر امتیاز به تأیید معاونت برسد از تاریخ ابلاغ تصمیم معاونت توسعه امتیازات تغییر یافته قابل اعمال است و به قبل تسری نخواهد داشت.

٣ـ با توجه به اینکه در جزء ب بند ١١ قانون بودجه سال ١٣٨٨ تصویب جداول موضوع فصل دهم و نحوه تطبیق کارمندان با جداول یاد شده و میزان فوق العاده های ماده ۶٨ به شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی محول شده بود و با عنایت به این که از طرفی شورا در افزایشها مقید به منابع پیش بینی شده در بند مذکور بود و از طرف دیگر امکان تصویب ضوابط برقراری کلیه فوق العاده ها در فرصت کوتاه به لحاظ فنی امکان پذیر نبود بند ۶ تصویب گردید که این امر از اختیارات شورای توسعه بوده ضمن اینکه این امر با مواد قانون مدیریت مبنی بر لغو کلیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقررات فصل دهم ندارد و در بخشنامه شورای توسعه در خصوص عوامل به جز آنچه که در فصل دهم آمده حکم نشده است.

عنایت دارند در فرض ابطال بند ۶ مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی این امر باعث تسری بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ با عنایت به این که مصوبات شورا پس از ابلاغ لازم الاجرا است، به تاریخ مقدم نخواهد شد. با توجه به مراتب فوق تقاضای رد شکایت شاکی را دارد.»

در اجرای ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ،پرونده به هیأت تخصصی اداری و استخدامی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود. هیأت مذکور در خصوص خواسته شاکی مبنی بر ابطال بند ۴ و بند ۵ مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور منضم به بخشنامه شماره ٢٠٠/۵٠٧٩۵ ـ ١٣٨٩/١٠/۵ در اجرای بند ب ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩۴ ـ ١٣٩۶/۵/٣١ رأی به رد شکایت شاکی صادر می کند. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافته است.پرونده در راستای رسیدگی به بند ۶ فصل یکم مصوبه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ و تبصره بند ۴ دستورالعمل مورد اعتراض درد ستور کار هیأت عمومی قرار گرفت.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/٨/١۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف ـ نظر به اینکه پیش از این هیات عمومی دیوان عدالت اداری در جلسه مورخ ١٣٩٣/۴/٩ بند ۶ فصل یکم بخشنامه شماره ٢٠٠/١۴۵٩٣ ـ ١٣٨٨/٢/٢١ را مورد بررسی قرار داده و با این استدلال که بند مذکور به صورت موقت تصویب شده و جنبه دائمی نداشته، قابل رسیدگی و اتخاذ تصمیم ندانسته است، بنابراین موجبی جهت بررسی مجدد بند ۶ مصوبه یاد شده وجود ندارد.

ب ـ در ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری مقرر شده است که «علاوه بر پرداختهای موضوع ماده ۶۵ و تبصره های آن و ماده ۶۶ که حقوق ثابت تلقی می گردد، فوق العاده هایی به شرح زیر قابل پرداخت می باشد. …٣ـ فوق العاده سختی کار و کار در محیطهای غیرمتعارف، نظیر کار با اشعه و مواد شیمیایی، کار با بیماران روانی، عفونی و در اورژانس و در بخشهای سوختگی و مراقبتهای ویژه بیمارستانی تا (١٠٠٠ (امتیاز و در مورد کار با مواد سمی، آتش زا و منفجره و کار در اعماق دریا، امتیاز یاد شده با تصویب هیات وزیران تا سه برابر قابل افزایش خواهد بود.» نظر به اینکه قانونگذار مبنای پرداخت فوق العاده مذکور را بر اساس امتیاز حاصله قرار داده است،بنابراین تبصره ذیل بند ۴ بخشنامه مورد شکایت که ترتیب دیگری را برای پرداخت سختی کار در سال ١٣٨٧ معین کرده اسـت، خلاف
قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب می باشد و به استناد بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری ابطال می شود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی