رأی شماره ٨٠٩ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: تعارض در آراء شعب ١١ و ٢٢ دیوان عدالت اداری درخصوص افزایش مؤخر بر تاریخ بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت مستخدمان دستگاههای اجرایی
شماره ٩۶/١٠٨١/هـ ١٣٩۶/٩/٢٠

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٨٠٩ مورخ ١٣٩۶/٨/٢٣ جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/٨/٢٣

شماره دادنامه: ٨٠٩

کلاسه پرونده: ١٠٨١/٩۶

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای حیدرعلی حیدری

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: به موجب تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن مصوب ١٣٧٨/١٠/١٢ هیأت وزیران مقرر شده است: هر گونه افزایش موخر بر تاریخ بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت مستخدمان به تناسب به مستمری ایشان متناسب افزوده خواهد شد.

اشخاص به موجب دادخواست الزام موسسه صندوق حمایت از بازنشستگان کارکنان فولاد به اجرای مقرره مذکور را خواستار شده اند. شعبه ١١ با استناد به تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه مذکور حکم بر اجابت خواسته شاکی صادر کرده لکن شعبه ٢٢ استدلال کرده که مطابق ماده ١٢٧ قانون مدیریت و خدمات کشوری قوانین و مقررات مغایر این قانون لغو شده و در ماده ١١٢ قانون مذکور انطباق حقوق بازنشستگان موظفین و مستمری بگیران دستگاه های اجرایی مشمول قانون نظام هماهنگ با جدول بند الف ماده ١٠٩ قانون مدیریت و خدمات کشوری به تصویب آیین نامه ای موکول شده که آن آیین نامه هنوز به تصویب نرسیده در نتیجه موجبی برای اجابت خواسته تشخیص نداده و رأی به رد شکایت صادر کرده است.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه ١١ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٨٩٠٩٩٨٠٩٠٠٠١۴٨١٢ با موضوع دادخواست آقای رضانیلی احمدآبادی به طرفیت ١ـ سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ٢ـ شرکت ملی فولاد ایران ٣ـ موسسه صندوق حمایت از بازنشستگی کارکنان فولاد و به خواسته اجرای تبصره ۵ ماده١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن به موجب دادنامه شماره ٨٩٠٩٩٧٠٩٠١١٠٠۶۶۴ ـ ١٣٨٩/١١/١٧ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

شاکی به شرح دادخواست تقدیمی تقاضای اجرای تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن در حق خود را دارد، تبصره مرقوم بیان می دارد «هرگونه افزایش موخر بر تاریخ بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت مستخدمان به تناسب به مستمری ایشان افزوده خواهد شد» خوانده ردیف اول طی لایحه ای به لحاظ تأسیس در سال ١٣٧٩ و بازنشستگی شاکی در سال ١٣٧۵ دعوا را متوجه خودش نمی داند و خوانده ردیف دوم نیز با استدلال به استقلال شرکت ذوب آهن از شرکت ملی فولاد ایران به طرح دعوا علیه خود ایراد نموده است و خوانده ردیف سوم مدعی است به لحاظ عدم تصویب آیین نامه موضوع مواد ١١٢ و ١٢٧ قانون مدیریت خدمات کشوری، با تصویب هیأت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران جدول موضوع بند «الف» ماده ١٠٩ فوق الذکر مشابه سایر بازنشستگان کشوری و لشکری در خصوص بازنشستگان تحت پوشش این موسسه اعمال و احکام مربوط، مطابقت گردیده نظر به مراتب ذکر شده با عنایت به اینکه شاکی حسب حکم کارگزینی، بازنشسته شرکت ذوب آهن اصفهان بوده و این شرکت از حیث شخصیت حقوقی دارای استقلال می باشد و به لحاظ فقدان رابطه استخدامی فیمابین شاکی و خواندگان ردیف اول و دوم، دعوی متوجه آنان نیست و با استناد به بند ب ماده ٢٠ آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد دعوا صادر و اعلام می شود و در خصوص شکایت علیه خوانده ردیف سوم نظر به اینکه علیرغم ادعا به تطبیق حکم شاکی لکن مدرک و حکمی مبنی بر اثبات این امر ارائه ننموده است لذا اظهارات خوانده اخیر دلالت بر اذعان به استحقاق شاکی جهت برخورداری از مقررات موجود در ماده ١٠٩ آیین نامه مورد اشاره را دارد با این وصف و با استناد به ماده ١٠٩ مرقوم و مواد ١٣ و ١۴ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٨۵ حکم به ورود شکایت و الزام به اجابت خواسته وی توسط خوانده صادر و اعلام می شود. رأی صادره قطعی است.

ب: شعبه٢٢ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠۴٩٢۶۴ با موضوع دادخواست آقای حیدرعلی حیدری به طرفیت ١ـ سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ٢ـ شرکت ملی فولاد ایران ٣ـ موسسه صندوق حمایت از بازنشستگی کارکنان فولاد و به خواسته افزایش حقوق بازنشستگی به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠٢٢٠٠٧٨٣ ـ ١٣٩١/۴/١٩ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

اولاً: در خصوص دادخواست شاکی فوق الذکر به طرفیت ١ـ سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) ٢ـ شرکت ملی فولاد ایران، به خواسته افزایش حقوق بازنشستگی، با توجه به عدم توجه شکایت به مشتکی عنهمای مذکور در اجرای بند ب ماده ٢٠ آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت صادر و اعلام می شود.

ثانیاً: در مورد دادخواست شاکی مزبور به طرفیت موسسه صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد بخواسته مارالذکر، با این توضیح که حسب مفاد دادخواست تقدیمی شاکی از
بازنشستگان تحت پوشش صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد است که مطابق تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن مصوب ١٣٧٨/١٠/١٢ هیأت وزیران و براساس ماده ١١٢ قانون مدیریت خدمات کشوری خواستار افزایش مستمری بازنشستگی از سوی مشتکی عنه مذکور گردیده است با بررسی مفاد دادخواست تقدیمی شاکی و نیز با امعان نظر در مفاد جوابیه مشتکی عنه اخیرالذکر چون به موجب تبصره ۵ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن مصوب ١٣٧٨ هیأت وزیران «هرگونه افزایش موخر بر تاریخ بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت مستخدمان به تناسب به مستمری ایشان افزوده خواهدشد.» صرف نظر از اینکه در مستند اخیر شاخصه تناسب جهت افزایش مستمری معین نگردیده است چون براساس گزارش مندرج در لایحه دفاعیه مشتکی عنه، در خصوص وضعیت افزایش مستمری، فرآیند افزایش مستمری بازنشستگی شاکی به تفکیک اعلام گردیده و بیانگر رشد میزان پرداخت حقوق بازنشستگی شاکی می باشد. همچنین از آنجا که پس از تصویب و اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری وفق ماده ١٢٧ قانون مذکور، افزایش حقوق مشمولین ماده ١١٢ آن قانون منوط به تصویب آیین نامه نحوه تطبیق و تعیین حقوق بازنشستگان مشمول صندوق بازنشستگی فولاد در این خصوص خواهد بود و اعمال جدول ذیل ماده ١٠٩ قانون مدیریت خدمات کشوری با اجرای آیین نامه ای است که تصویب «از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری) تاکنون با تاخیر مواجه بوده است در نتیجه در وضعیت کنونی اجابت خواسته مذکور از سوی مشتکی عنه بدون ضابطه مشخص بوده و قابلیت اجابت به کیفیت مذکور را ندارد بدیهی است دولت با تسریع در عملیات تصویب آیین نامه مربوطه، گام لازم در رفع مشکل مستحدثه را متعاقباً برخواهد داشت، لذا بنا به مراتب مزبور شکایت شاکی در این خصوص غیر وارد تشخیص، در اجرای مادتین ١٣ و ١۴ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٨۵ حکم به رد شکایت مطروحه، صادر و اعلام می گردد. رأی صادره وفق ماده ٧ قانون اخیرالذکر قطعی است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/٨/٢٣ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است.

ثانیاً: هر چند به موجب تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن مصوب ١٣٧٨/١٠/١٢ هیأت وزیران مقرر شده است، هر گونه افزایش موخر بر تاریخ بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت مستخدمان به تناسب به مستمری ایشان افزوده خواهد شد لیکن از آنجا که به موجب ماده ١٢٧ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ١٣٨۶ کلیه قوانین و مقررات عام و خاص به جز قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ١٣٨۶/۶/۵ مجلس شورای اسلامی مغایر با این قانون از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون لغو شده است و در ماده ١٠٩ قانون پیش گفته مقرر شده حقوق کلیه بازنشستگان وظیفه بگیران یا مستمری بگیران صندوقهای بازنشستگی کشوری و لشکری که تا پایان سال ١٣٨۵ بازنشسته یا از کارافتاده و یا فوت شده اند در صورتی که کمتر از حاصل ضرب ضریب ریالی که با توجه به شاخص هزینه زندگی در لایحه بودجه سالیانه پیش بینی می گردد با رعایت ماده ١٢۵ و ارقام مذکور در جداول بندهای (الف و ب) این ماده و تبصره های مربوط باشد تا این میزان افزایش می یابد و فقط در ماده ١١٢ قانون مذکور آیین نامه نحوه تطبیق و تعیین حقوق بازنشستگان، موظفین یا مستمری بگیران آن دسته از دستگاه های اجرایی که مشمول قانون نظام هماهنگی پرداخت مصوب سال ١٣٧٠ نبوده اند با جدول بند (الف) ماده ١٠٩ قانون مدیریت خدمات کشوری به تصویب آیین نامه موکول شده است، بنابراین اصل افزایش حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران یا وظیفه بگیران قبل از سال ١٣٨۵ که در ماده ١٠٩ قانون یاد شده تعیین تکلیف شده به عنوان مقررات حاکم قابل اعمال است و با لحاظ ماده ١٢٧ قانون مدیریت خدمات کشوری چون حکم تبصره ۵ ماده ١٠٩ آیین نامه استخدامی شرکتها و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن مغایر ماده ١٠٩ قانون مدیریت خدمات کشوری است، لغو محسوب می شود و قابل اعمال نیست. از این رو رأی شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠٢٢٠٠٧٨٣ ـ ١٣٩١/۴/١٩ شعبه ٢٢ دیوان عدالت اداری در حدی که متضمن این معناست و به رد شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی