رأی شماره ۵۶٣ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: طرح دعوا به طرفیت دستگاه متبوع شاکی و تأمین اجتماعی برای الزام به پرداخت حق بیمه و قبول آن توسط تأمین اجتماعی، پیش از بررسی موضوع در سازمان تأمین اجتماعی، در دیوان عدالت اداری قابل استماع نیست
شماره ٩١/١٠/هـ -١۴/٩/١٣٩
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۵۶٣ مورخ ١٣٩۵/٨/٢۵ با موضوع:
«طرح دعوا به طرفیت دستگاه متبوع شاکی و تأمین اجتماعی برای الزام به پرداخت حق بیمه و قبول آن توسط تأمین اجتماعی، پیش از بررسی موضوع در سازمان تأمین اجتماعی، در دیوان عدالت اداری قابل استماع نیست.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل هیأت عمومی و سرپرست هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩۵/٨/٢۵
شماره دادنامه: ۵۶٣
کلاسه پرونده : ١٠/٩١
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض : سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
موضوع خواسته : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب ٢ ،١٧ و ١۵ دیوان عدالت اداری
گردش کار : مدیرکل امور حقوقی و املاک سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به موجب لایحه شماره:که است کرده اعلام ٣٠/١١/١٣٩٠ ـ ٢١٣۶/٧۵/٩٠٢
ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام:
احتراماً، بازگشت به دادنامه شماره ٩٠٠٩٩٧٠٩٠٠٢٠٢۶۶۶ ـ ١٣٩٠/١٠/٢٠ صادره از شعبه دوم آن دیوان له خانم معصومه مصلی و علیه این سازمان و سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر پرداخت حق بیمه سالهای ١٣٧١ لغایت ١٣٧۵ و قبول و احتساب مدت مذکور به عنوان سابقه و با عنایت به اینکه دادنامه مذکور با آراء صادره از شعب ١۵ و ١٧ که دارای خواسته مشابه می باشند در تعارض است،فلذا مستنداً به بند ٢ ماده ١٩ قانون دیوان عدالت اداری مراتب اعتراض این سازمان به دادنامه صادره اعلام و تقاضای اقدام قانونی مقتضی را دارد.توضیحاً به استحضار می رساند، رأی صادره با استناد به رأی وحدت رویه شماره ١٢٢٢ ـ ١٣٨۶/١٠/٢٣ هیأت محترم عمومی دیوان عدالت اداری و ماده ٣۶ قانون تأمین اجتماعی، شاکیه را محق دانسته است، این در حالی است که سایر شعب، شکایات مطروحه با خواسته مشابه را با استناد به اینکه شکات بدواً می بایست اشتغال بکار خود را از طریق مراجع ذی صلاح مانند کمیته سامان سوابق سازمان موضوع دستورالعمل شماره ۵٠٠٠/۵٣٩ ـ ١٣٨٨/۶/٢١ تأمین اجتماعی اثبات نمایند، غیرقابل استماع دانسته و قرار رد آنها را صادر نموده اند. با عنایت به موارد معنونه و نظر به وجود تعارض آشکار در آراء صادره از سوی شعب ١۵ و ١٧ دیوان از یک سو و رأی صادره از سوی شعبه دوم از سوی دیگر تقاضا دارد مقرر فرمایند موضوع بررسی و اقدام لازم وفق موازین قانونی معمول گردد. ضمناً آقای امیر حسن شادنوش به عنوان نماینده حقوقی این سازمان به حضور معرفی می گردد.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه دوم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٨٩٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٨٧۴٧ با موضوع دادخواست خانم معصومه مصلی به طرفیت سازمان میراث فرهنگی و به خواسته پرداخت حق بیمه سالهای ١٣٧١ لغایت ١٣٧۵ و احتساب خدمت به عنوان سابقه به موجب دادنامه شماره٩٠٠٩٩٧٠٩٠٠٢٠٢۶۶۶ ـ ١٣٩٠/١٠/٢٠ به شرح ذیل به انشاء رأی مبادرت کرده است:
با توجه به محتویات پرونده و پاسخ واصله نظر به اینکه برابر مدارک ضم پرونده اشتغال نامبرده در ایام مزبور ثابت و محرز است و مستنداً به رأی وحدت رویه شماره ١٢٢٢ ـ ١٣٨۶/١٠/٢٣ هیأت عمومی دیوان و ماده ٣۶ قانون تأمین اجتماعی خواسته موجه می باشد لذا حکم به ورود شکایت شاکی پرداخت حق بیمه توسط دستگاه مذکور و قبول حق بیمه و احتساب مدت به عنوان سابقه به وسیله تأمین اجتماعی صادر می گردد. این رأی وفق ماده ٧ قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.
ب: شعبه هفدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی بـه پرونده شماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠١١١٢٧ بـا مـوضوع دادخواست خانم زهرا بنه به طرفیت سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری ـ سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام جهاد [جهت] پرداخت حق بیمه و تأمین اجتماعی به پذیرش آن و احتساب سابقه به موجب دادنامه شماره ٩٠٠٩٩٧٠٩٠١٧٠١٧۴٠ ـ ١٣٩٠/۶/١٢ به شرح ذیل به انشاء رأی مبادرت کرده است:
با عنایت به محتویات پرونده و لوایح جوابیه مشتکی عنهما وارد به شماره ٢۶٠١ ـ ١٣٩٠/۴/٢٢ و شماره ٣٧١۴٠ ـ ١٣٩٠/۶/٢ و مستندات ابرازی نظر به اینکه اوراق پیوست دادخواست جهت اثبات اشتغال کافی نمی باشد و مشارالیها بدواً می بایست از طریق مراجع ذی صلاح مانند کمیته سامان سوابق سازمان موضوع شماره ۵٠٠٠/۵٣٩ ـ ١٣٨٨/۶/٢١ اشتغال به کار خود را اثبات نماید و در وضعیت موجود شکایت مطروحه قابل استماع نمی باشد قرار رد شکایت صادر و اعلام می گردد و رأی صادره به استناد ماده ٧ قانون دیوان قطعی است.
ج: شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٧٢٠۶ با موضوع دادخواست خانم رویا ساعتیان به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته احتساب سابقه وپرداخت حق بیمه به موجب دادنامه شماره ٩٠٠٩٩٧٠٩٠١۵٠١٧۶٠ ـ ١٣٩٠/۵/٢٢ به شرح ذیل به انشاء رأی مبادرت کرده است:
نظر به اینکه احتساب سابقه خدمت و الزام به پرداخت حق بیمه مستلزم احراز اشتغال شاکی می باشد که اثبات آن نیاز به تحقیق و بررسی دارد و سازمان طرف شکایت صلاحیت بررسی و اعلام نظر راجع به آن را دارد و شاکی می بایست با ارائه مستندات به کمیته رسیدگی به ادعای بیمه شدگان موضوع دستورالعملهای صادره تقاضای رسیدگی می نمود و قبل از طرح موضوع در کمیته های فوق الذکر اقامه شکایت در دیوان عدالت اداری فاقد توجیه قانونی است لذا شکایت مطروحه را وارد تشخیص نداده رأی به رد شکایت صادر و اعلام می نماید. رأی صادره قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۵/٨/٢۵ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
الف: تعارض در آراء محرز است.
ب: به موجب شق الف بند ١ ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ مقرر شده است که رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها وسازمانها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابستهبه آنها از جمله صلاحیتها و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری است. مطابق ماده ١١ قانون یاد شده نیز مقرر شده درصورتی کهتصمیمات و اقدامات موضوع شکایت، موجب تضییع حقوق اشخاص شده باشد، شعبه رسیدگی کننده، حکم بر نقض رأی یا لغو اثر از تصمیم و اقدام مورد شکایت با الزام طرف شکایت به اعاده حقوق تضییع شده صادر می نماید. نظر به اینکه طرح شکایت به طرفیتدستگاه متبوع شاکی و سازمان تأمین اجتماعی به خواسته الزام دستگاه متبوع به پرداخت حق بیمه و سازمان تأمین اجتماعی بهوصول حق بیمه و احتساب سوابق بیمه ای پیش از اینکه این خواسته مورد مخالفت سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفته باشد و تصمیمو اقدامی از سوی سازمان مذکور در جهت رد خواسته افراد در این خصوص اتخاذ شود با توجه به احکام فوق الذکر مسموع نخواهد بودو از طرفی مطابق مواد ٣٠ ،٣۶ ،٣٩ و ۴٠ قانون تأمین اجتماعی کارفرما مسؤول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده در مهلت مقرر در این قانون به سازمان تأمین اجتماعی است و در صورت خودداری از انجام این تکلیف سازمان تأمین اجتماعی مکلف به وصولحق بیمه از کارفرما و ارائه خدمت به بیمه شده می باشد و برای انجام این وظیفه تشکیلات مربوطه در سازمان تأمین اجتماعیپیش بینی شده است، بنابراین با لحاظ مراتب فوق و مفاد رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور به شماره دادنامه ٧٢٠ ـ١٣٩٠/٣/٣ مادامی که اشخاص به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه نکرده و سازمان مذکور گواهی لازم مطابق بخشنامه های۵٠٠٠/۵٣٩ ـ ١٣٨٨/۶/٢١ و ١٠٠٠/٩۴/١١۵۶٨ ـ ١٣٩۴/١١/٢ سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر عدم امکان احتساب سوابق بیمه صادرنکرده، موضوع قابل رسیدگی در دیوان عدالت اداری نیست. با توجه به مراتب آراء شعب ١۵ و ١٧ دیوان عدالت اداری به شمارهدادنامه های ٩٠٠٩٩٧٠٩٠١۵٠١٧۶٠ ـ ١٣٩٠/۵/٢٢ و ٩٠٠٩٩٧٠٩٠١٧٠١٧۴٠ ـ ١٣٩٠/۶/١٢ که سازمان تأمین اجتماعی را مرجع پیش ازرسیدگی در دیوان عدالت اداری تلقی کرده است صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی