رای شماره ١٩٩ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

١٣٩٨/٣/٢۵ ٩٨٠٠٣٢٩شماره
بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی هیـأت عمـومی دیوان عـدالت اداری به شمـاره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠١٩٩ مورخ ١٧/٢/١٣٩٨ جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٧/٢/١٣٩٨ شماره دادنامه: ١٩٩ شماره پرونده: ٩٨/٣٢٩

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای سیدعلی جزایری

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: آقای سیدعلی جزایری قاضی (دیوان عدالت اداری) به رئیس دیوان عدالت اداری اعلام کرده است:
«احتراماً به استحضار می رساند:

١ـ در پرونده شماره بایگانی ٩۶١١١٠ آقای رضا حسن ترکی دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری به خواسته اعتراض نسبت به رأی شماره ١٠٩ ـ ١۶/٢/١٣٩۶ هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما تقدیم که به شعبه ۵٩ بدوی دیوان ارجاع و به موجب دادنامه ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٩١۵۴۴ ـ ١١/۶/١٣٩۶ با این استدلال که شخصیت حقوقی مراجع شبه قضایی از جمله هیأتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقل از اداره یا نهادهایی است که هیأت در آن استقرار دارد و اعضای آن هیأت مشتمل بر نمایندگان کارگر و کارفرما، فرماندار و رئیس دادگستری از سوی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب نمی شود با وحدت ملاک از رأی وحدت رویه شماره ١۵٩ ـ ١۵٨ ـ ١٣/۵/١٣٨١ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اقامه دعوی و طرح شکایت به خواسته اعتراض به آراء هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما جز به طرفیت ً به بند پ ماده ۵٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری آن هیأت را قانونی ندانسته مستندا قرار رد شکایت به لحاظ عدم توجه دعوی به خوانده صادر نموده است. این رأی به لحاظ اسقاط حق تجدیدنظر خواهی قطعیت می یابد.

٢ـ در پرونده شماره بایگانی ٩۴١۴۴۵ آقای حسین رشیدی دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری به خواسته اعتراض نسبت به رأی شماره ٧٣۴ ـ ١٨/۶/١٣٩۴ هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما تقدیم که به شعبه ١٩ سابق دیوان ارجاع و شعبه مرجوع الیه به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠۴٣٩ ـ ٢۵/٢/١٣٩۶ حکم به رد شکایت صادر می نماید. این رأی به لحاظ عدم تجدیدنظرخواهی قطعیت یافته است.

٣ـ در پرونده شماره بایگانی ٩۴١٩٧۶ شعبه ٢٠ سابق (۶٣ فعلی) شرکت پیش ساخته سازان صبا آرمه بتن دادخواستی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان رباط کریم به خواسته اعتراض نسبت به رأی شماره ٩۴/٣٠۴ ـ ١٨/۵/١٣٩۴ هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما مطرح که شعبه سابق الذکر وفق دادنامه قطعیت یافته شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٢٠٠٠۶٠٠ ـ ٢٣/۴/١٣٩۵ ضمن ورود در ماهیت حکم به رد شکایت صادر می نماید. با توجه به اینکه در موضوع استقلال شخصیت حقوقی هیأتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما از اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نیز توجه دعوی به آن اداره آراء متعارض از شعب صادر گردید لذا مراتب در اجرای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به حضور آن مقام عالی اعلام می گردد.» گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبـه ۵٩ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پرونده شمـاره ٩۶٠٩٩٨٠٩٠١٩٠١٠٧۴ با موضوع دادخواست آقای رضا حسن ترکی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ری و به خواسته اعتراض به رأی شماره ١٠٩ ـ ١۶/٢/١٣٩۶ هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٩٠١۵۴۴ ـ ١١/۶/١٣٩۶ به شرح زیر رأی صادر کرده است: نظر به اینکه موضوع شکایت اعتراض شاکی نسبت به رأی هیأت حل اختلاف کارگر وکارفرما مستقر در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، حال آن که دعوی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح گردیده، بنابراین ازآنجا که شخصیت حقوقی مراجع شبه قضایی از جمله هیأتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقل از اداره یا نهادی است که هیأت در آن استقرار دارد و اعضای آن هیأت مشتمل بر نمایندگان کارگر، کارفرما، فرماندار و رئیس دادگستری از سوی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب نمی شوند. لذا با وحدت ملاک از رأی وحدت رویه شماره ١۵٩ـ ١۵٨ـ ١٣/۵/١٣٨١ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اقامه دعوی و طرح شکایت به خواسته اعتراض به آراء هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما جز به طرفیت آن هیأت را قانونی ً به بند پ ماده ۵٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت به ندانسته مستندا لحاظ عدم توجه دعوی به خوانده صادر واعلام می گردد. این رأی ظرف مهلت ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. این رأی به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.

ب: شعبـه ١٩ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پـرونـده شمـاره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠١٩٠١۴٣١ با موضوع دادخواست آقای حسین رشیدی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهر ری و به خواسته نقض رأی شماره ٧٣۴ ـ ١٨/۶/١٣٩۴ هیأت حل اختلاف به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠۴٣٩ ـ ٢۵/٢/١٣٩۶ به شرح زیر رأی صادر کرده است: به موجب بند ٢ ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رسیدگی به اعتراضات و ً از حیث نقض قوانین و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأتهایی مانند هیأت حل اختلاف کار منحصرا مقررات یا مخالفت با آنها قابل فرجام خواهی در دیوان عدالت اداری است. روش رسیدگی فرجامی از نوع شکلی است، رسیدگی شکلی در مقابل ماهوی می باشد که روش مراجع تالی است. منظور از رسیدگی شکلی این است که مرجع عالی (دیوان عدالت اداری) به ماهیت شکایت نظر نمی کند بلکه مقصود تشخیص این امر است که رأی صادره وفق موازین قانونی صادر شده به ویژه مقررات شکلی رعایت شده است یا خیر؟ بنابراین شاکی می بایست در دادخواست خود بیان نماید که طرف شکایت کدام ماده قانونی (مانند قانون کار) یا کدام مقرره متکی به قانون مانند مقررات مزبور به ماده ١۶۴ قانون کار (آیین دادرسی کار) را نقض نموده است با بررسی ادله و مدارک ابرازی و استدلالات به عمل آمده تخطی از قوانین و مقررات (در محدوده اعتراض و نسبت به شاکی) که موجبات نقض رأی معترض عنه را فراهم نماید ملاحظه نگردید، بنابراین به استناد ماده ۶٣ قانون مارالذکر و ماده ١۵٧ قانون کار و مفاد دادنامه شماره ۵٣٣ ـ ٢۵/١١/١٣٨٩ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر می گردد. رأی صادره به استناد ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. این رأی به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.

ج: شعبـه ۶٣ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پـرونـده شمـاره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٢٠٠١٩۵٣ با موضوع دادخواست شرکت پیش ساخته سازان صبا آرمه بتن با مدیریت آقایان علیرضا شاهرخی و علیرضا حسینی طباطبائی به طرفیت اداره کار رباط کریم و به خواسته اعتراض به رأی شماره ٩۴/٣٠۴ ـ ١٨/۵/١٣٩۴ صادره از هیأت حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٢٠٠٠۶٠٠ ـ ٢٣/۴/١٣٩۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است: در خصوص شکایت شرکت پیش ساخته سازان صبا به طرفیت خوانده در اعتراض به رأی شماره ٩۴/٣٠۴ ـ ١٨/۵/١٣٩۴ با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و ملاحظه اسناد و محتویات پرونده متشکله در اداره کار و اظهارات هر یک از کارگر و کارفرما ملاحظه می گردد که خوانده با رعایت مقررات شکلی و انطباق شکایت شاکی و دفاع خوانده با مقررات قانون کار و آیین نامه اجرایی موضوع ماده ١۶۴ قانون کار مبادرت به صدور رأی نموده و ایراد شکلی و ماهوی از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها مشاهده نمی گردد. ً به ماده ١٠ دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. رأی علیهذا و مستندا صادره با توجه به اقامتگاه شاکی و خوانده ظرف مدت ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و نماینده قانونی آنها خواهد بود. این رأی به لحاظ عدم تجدیدنظرخواهی قطعیت یافت. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٧/٢/١٣٩٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است. : با وجود اینکه اعضای هیأتها و کمیسیونهای موضوع بند ٢ ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی ثانیاً دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ مستقل از نهادها و دستگاه های اجرایی مربوطه می باشد و در اظهارنظر و اتخاذ تصمیم بر اساس مقررات حاکم بر موضوع برابر صلاحیت اعطایی مقنن رفتار می کنند و برای این گونه هیأتها ساز و کارهای لازم برای دفاع در مراجع قضایی در قوانین مربوطه پیشبینی نشده است و رأی شماره ١١٨ ـ ٢۴/٨/١٣٧٢ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در باب رسیدگی به تعارض آراء از شعب دیوان مؤید و مبین پذیرش دفاعیات اداره کار در پرونده های مربوط به شکایت از آراء هیأتهای حل اختلاف اداره کار می باشد، بنابراین آراء شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠۴٣٩ ـ ٢۵/٢/١٣٩۶ و ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٢٠٠٠۶٠٠ ـ ٢٣/۴/١٣٩۵ شعب ١٩ و ۶٣ بدوی دیوان عدالت اداری که طرح دعوا به طرفیت اداره کار، تعاون و تأمین اجتماعی به خواسته اعتراض به آراء هیأتهای حل اختلاف اداره کار را استماع کرده در این حد صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی با استناد به بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری-معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی