دستورالعمل شماره ۹۰۰۰/۳۸۱۳۲/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۸/۹ در خصوص اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضائیه

دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضائیه

شماره ۹۰۰۰/۳۸۱۳۲/۱۰۰ ۱۳۹۷/۸/۹

جناب آقای اکبرپور

رئیس محترم هیات مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور

تصویر دستورالعمل شماره ۹۰۰۰/۳۸۱۱۱/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۸/۹ ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص «اطلاع رسانی و ارتباطات

رسانه ای قوه قضائیه» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ایفاد می گردد.

مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه – محسن محدث

شماره ۹۰۰۰/۳۸۱۱۱/۱۰۰ ۱۳۹۷/۸/۹

دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضائیه

فصل اول: کلیات

ماده۱ – به منظور هماهنگی و تمرکز در سیاست ها، انسجام در برنامه های کلان اطلاع رسانی قوه قضائیه و با هدف ارتقاء فرهنگ

حقوقی قضایی، گسترش دسترسی جامعه به عدالت قضایی، اطلاع رسانی شفاف سیاست ها، برنامه ها و عملکرد قوه قضائیه و در

اجرای برنامه های توسعه قضایی، «دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضائیه» به شرح مواد آتی است .

ماده۲ – تعاریف :

الف – نظام ارتباطات و اطلاع رسانی قوه قضائیه: مجموعه ای از فرآیندهای تعیین خط مشی، سیاستگذاری، برنامه ریزی، فراهم آوری،

پردازش و نشر اطلاعات، پشتیبانی، نظارت، ارزیابی و کنترل، ارتباط هدفمند با رسانه ها و سنجش اثربخشی این ارتباط است که در

این دستورالعمل به اختصار، «نظام اطلاع رسانی» نامیده می شود .

ب – موضوعات اطلاع رسانی: سیاست ها و برنامه های قوه قضائیه، عملکرد قوه قضائیه، اخبار قضایی، پاسخ ها و مواضع رسمی

قوه قضائیه در قبال موضوعات داخلی و بین المللی، اطلاعات پایه و عمومی، حقوقی و قضایی .

پ – اطلاع رسانی ویژه: ارائه و نشر اطلاعات و اخبار پرونده ها یا موضوعات ملی حساس و مهمی که ممکن است بازتاب بین المللی یا

انعکاس وسیع داخلی داشته باشد .

فصل دوم: ارکان نظام اطلاع رسانی قوه قضائیه

ماده۳ – ارکان نظام اطلاع رسانی قوه قضائیه به شرح زیر است :

الف – شورای عالی اطلاع رسانی؛

ب – کمیته دائمی شورای عالی اطلاع رسانی؛

پ – سخنگوی قوه قضاییه؛

ت – دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی؛

ث – مرکز رسانه.

ماده۴ – شورای عالی اطلاع رسانی قوه قضائیه مرکب از اعضای زیر است:

۱ – رییس قوه قضائیه (رییس شورای عالی) ؛

۲ – معاون اول قوه قضائیه (نایب رییس) ؛

۳ – دادستان کل کشور؛

۴ – سخنگوی قوه قضائیه؛

۵ – رییس حوزه ریاست؛

۶ – معاون راهبردی؛

۷ – معاون فرهنگی؛

۸ – معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم؛

۹ – معاون منابع انسانی؛

۱۰ – دبیر ستاد حقوق بشر؛

۱۱ – رییس سازمان بازرسی کل کشور؛

۱۲ – رییس مرکز حفاظت و اطلاعات؛

۱۳ – رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات؛

۱۴ – رییس مرکز رسانه (دبیر شورا)؛

۱۵ – دادستان عمومی و انقلاب تهران.

تبصره۱ – رییس قوه قضاییه، ریاست جلسات شورای عالی اطلاع رسانی را به عهده خواهد داشت و در غیاب وی، ریاست جلسه به

عهده معاون اول رییس قوه قضاییه خواهد بود .

تبصره۲ – دبیر شورای عالی اطلاع رسانی، مسوولیت ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات این شورا را به عهده دارد .

تبصره۳ – جلسات شورای عالی اطلاع رسانی هر سه ماه یکبار تشکیل می شود. در موارد ویژه و ضروری، جلسه فوق العاده حسب

نظر رییس قوه قضائیه تشکیل می گردد .

تبصره۴ – دبیر شورای عالی اطلاعرسانی موظف است علاوه بر گزارش های نوبه ای و ویژه، هر سه ماه، گزارش جامعی از اقدامات

دبیرخانه تهیه و به رییس قوه قضائیه ارائه نماید .

تبصره۵ – حسب مورد به تشخیص رییس شورای اطلاع رسانی از نمایندگان مراجع اداری یا قضایی قوه قضائیه در ارتباط با دستور

جلسه دعوت به عمل می آید.

ماده۵ – وظایف شورای عالی اطلاع رسانی عبارت است از :

الف – تصویب راهبردها، سیاست ها و برنامه های کلان حوزه اطلاع رسانی و ارتباطات و تعیین شاخص های اصلی آن؛

ب – دریافت گزارش های دوره ای دبیر شورا و کمیته دائمی و نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا و کمیته دائمی؛

پ – تعیین خط مشی و راهبردهای لازم جهت اتخاذ تدابیر لازم در نظام اطلاع رسانی از طریق اعمال هماهنگی و همکاری دبیرخانه

شورای امنیت ملی، سازمان صدا و سیما، دستگاههای کاشف و ضابطان قضایی، جامعه موثر رسانه ای و سایر مراجع ذیربط.

ماده۶ – شورای عالی اطلاع رسانی دارای یک دبیرخانه بوده و اداره آن به عهده رییس مرکز رسانه قوه قضاییه می باشد که وظایف و

اختیارات آن عبارتند از :

الف – دعوت از اعضا و تشکیل و زمانبندی جلسات شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی؛

ب – تنظیم و پیشنهاد دستور جلسات شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی؛

پ – انجام کلیه امور مربوط به تنظیم و تشکیل جلسات، تهیه صورت مذاکرات و ابلاغ مصوبات شورای عالی اطلاع رسانی؛

ت – تنظیم گزارش های دوره ای و موردی از عملکرد شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی وحسب مورد تقدیم به ریاست شورا یا

کمیته دائمی؛

ث – جمع آوری و تهیه اطلاعات و گزارش های مورد نیاز شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی و حسب مورد ارائه به هر یک از آنها؛

ج – ثبت و نگهداری کلیه سوابق و اسناد شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی؛

چ – دریافت پیشنهاد ها و دیدگاه های خبری و رسانه ای مقامات قضایی و سایر مسئولان حاکمیتی و انعکاس آنها حسب مورد به

شورای عالی اطلاع رسانی و کمیته دائمی؛

ح – نظارت و ارزیابی عملکرد شوراهای اطلاع رسانی استانی؛

خ – نظارت بر وضعیت تشکیل، موضوع جلسات، حسن اجرای مصوبات و تقدیم همه ماهه گزارش آن به ریاست شورا.

تبصره – تشکیل جلسات فوق العاده در شرایط ویژه و ضروری حسب دستور رییس قوه قضائیه صورت می گیرد.

ماده۷ – اعضای کمیته دائمی شورای عالی اطلاع رسانی عبارتند از :

۱ – معاون اول قوه قضائیه؛

۲ – سخنگوی قوه قضائیه؛

۳ – رییس حوزه ریاست؛

۴ – معاون فرهنگی؛

۵ – رییس سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور؛

۶ – رییس مرکز حفاظت و اطلاعات؛

۷ – رییس مرکز رسانه (دبیر کمیته)؛

۸ – مدیر کل روابط عمومی و تشریفات.

تبصره۱ – ریاست کمیته دائمی شورای عالی اطلاع رسانی با معاون اول قوه قضائیه است .

تبصره۲ – حسب مورد از نمایندگان مراجع اداری یا قضایی قوه قضائیه در ارتباط با دستور جلسه دعوت به عمل می آید.

تبصره۳ – رییس مرکز رسانه، دبیر این کمیته بوده و جلسات آن، هر پانزده روز یکبار تشکیل می شود .

تبصره۴ – این امر مانع از تشکیل جلسات ویژه کمیته دائمی، به تشخیص رییس کمیته به صورت فوق العاده نیست.

ماده۸ – کمیته دائمی شورای عالی اطلاع رسانی زیر نظر شورای عالی اطلاع رسانی فعالیت می کند و دارای وظایف و اختیارات به

شرح ذیل است :

الف – تعیین ضرورت ها، اولویت ها، فوریت ها، حجم، گستره و کیفیت اطلاع رسانی در موضوعات مهم؛

ب – تعیین نوع و شیوه رفتار رسانه ای در مواجهه با موضوعات اطلاع رسانی جاری، اخبار، انتقادات، مطالبات و شایعات از قبیل صدور

بیانیه، برگزاری نشست خبری، تعیین مقام رسمی برای مصاحبه با رسانه یا رسانه های مشخص و یا تدوین و نشر بسته مدون

رسانه ای مشتمل بر محتوای مطبوعاتی، رادیویی و تلویزیونی، مجازی و یا تلفیقی از آنها؛

تبصره – در موارد فوری با پیشنهاد معاون اول و تایید رییس قوه قضائیه اقدام می شود.

پ – بررسی و پیشنهاد سیاست ها، طرح، برنامه و بودجه سالیانه ساختار نظام اطلاع رسانی قوه قضاییه و تقدیم آن به شورای عالی

اطلاع رسانی برای تایید نهایی؛

ت – تصویب برنامه های لازم به منظور آموزش حقوقی و قضایی عموم جامعه از طریق رسانه؛

ث – سازماندهی و تعیین محدوده وظایف و اختیارات و نظارت بر دفاتر استانی مرکز رسانه؛

ج – تصمیم گیری در مورد اطلاع رسانی ویژه.

ماده۹ – به منظور هماهنگی و انسجام بخشی به اطلاع رسانی قضایی استان ها، شورای اطلاع رسانی به شرح مواد آتی تشکیل

می شود.

ماده۱۰ – به منظور هماهنگی و انسجام بخشی به اطلاع رسانی قضایی استان ها، در هر استان شورای اطلاع رسانی استانی

تشکیل می شود. شورای مذکور به ریاست رییس کل دادگستری و باعضویت اعضای شورای قضایی استان تشکیل می شود. مدیر

روابط عمومی دادگستری، دبیر شورا و رییس دفتر استانی مرکز رسانه است.

تبصره۱ – جلسات شورای اطلاع رسانی استانی هر پانزده روز یکبار تشکیل و مصوبات آن حداکثر ظرف مدت یک روز به دبیرخانه

شورای عالی اطلاع رسانی ارسال می شود. در موارد ویژه و ضروری، جلسه فوق العاده حسب نظر رییس کل دادگستری استان

تشکیل می گردد .

تبصره۲ – نحوه اداره جلسات شورای اطلاع رسانی استانی به موجب شیوه نامه ای است که به تصویب شورای عالی اطلاع رسانی

خواهد رسید .

تبصره۳ – دبیر شورای اطلاع رسانی استانی، رابط این شورا و مسئول هماهنگ سازی تصمیمات و مصوبات آن با مصوبات شورای عالی

اطلاع رسانی بوده، علاوه بر ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات شورای عالی و استانی از واحدهای دادگستری استان، می تواند با

هماهنگی رییس شورای اطلاع رسانی استانی و به منظور کیفیت بخشی به اجرای مصوبات مذکور با هریک از واحدهای فوق،

جلسات توجیهی برگزار نماید .

تبصره۴ – دبیر شورای اطلاع رسانی استانی موظف است علاوه بر گزارش های نوبه ای و ویژه ، هر ماه، گزارش جامعی از اقدامات شورا

تهیه و ضمن ارائه به رییس کل دادگستری استان، رونوشتی از آن را به دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی ارسال نماید .

ماده۱۱ – شورای اطلاع رسانی استانی تحت نظارت کمیته دائمی شورای عالی اطلاع رسانی است و رییس آن سخنگوی شورا است.

ماده۱۲ – وظایف شورای اطلاع رسانی استانی به شرح ذیل می باشد :

الف – پیگیری اجرای سیاستهای ابلاغی از سوی شورای عالی اطلاع رسانی؛

ب – رصد موضوعات اطلاع رسانی استان و پیش بینی نحوه مواجهه با آنها؛

پ – تصویب طرح ها، برنامه ها، بخشنامه ها و بودجه سالیانه اطلاع رسانی دادگستری استان؛

ت – سطح بندی اخبار قضایی استان با تفکیک رویدادهای منحصر به گستره استانی از موضوعات مستعد بازتاب ملی یا بین المللی؛

ث – برنامه ریزی و تصمیم گیری درباره نحوه استفاده از ظرفیت های اطلاع رسانی استان؛

ج – نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای استانی؛

چ – نظارت بر کمیته دائمی استان از طریق دریافت و بررسی گزارش های دوره ای دبیر شورا و کمیته مزبور؛

ح – هماهنگی با مرکز رسانه و شورای عالی اطلاع رسانی در مسائل مهم و تاثیرگذار ملی.

تبصره – نسبت به موضوعات، پرونده ها و آرایی که مستعد بازتاب ملی یا بین المللی باشد، هرگونه اطلاع رسانی رسانه ای از قبیل

مصاحبه، اعلام نظر، صدور اطلاعیه و انتشار خبر، مستلزم اخذ مجوز به موجب درخواست کتبی دبیر شورای استانی از دبیر شورای

عالی اطلاع رسانی است دبیر شورای عالی موظف است درخواست واصله را در اولین جلسه کمیته دائمی مطرح و یا در صورت

فوریت، با اخذ نظر رییس کمیته، نسبت به آن تصمیم گیری نموده، نتیجه را کتبا به دبیر شورای استانی ابلاغ نماید .

ماده۱۳ – کمیته دائمی استانی تحت نظارت شورای اطلاع رسانی استانی است و به ریاست رییس کل دادگستری استان و با عضویت

اعضای زیر تشکیل می شود:

۱ – دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان؛

۲ – مدیرکل بازرسی استان؛

۳ – مدیر کل زندان های استان؛

۴ – رییس حفاظت و اطلاعات دادگستری استان؛

۵ – رییس دفتر استانی مرکز رسانه.

تبصره۱ – در صورت ضرورت، فوریت و در مواردی که دستور جلسه کمیته دائمی استانی با وظایف دیگر واحدها یا بخش های

دادگستری استان و یا سایر دستگاهها مرتبط باشد، از بالاترین مقام ذیربط و یا بالاترین مقام استانی دستگاه مربوط برای شرکت در

جلسه کمیته دعوت به عمل می آید .

تبصره۲ – رییس دفتر استانی مرکز رسانه، دبیر کمیته دائمی استانی است و رابط این کمیته و مسئول هماهنگی با مرکز رسانه قوه

قضاییه می باشد .

تبصره۳ – جلسات این کمیته به طور هفتگی تشکیل می شود و نحوه اداره آن به موجب شیوه نامه داخلی است که به تصویب کمیته

دائمی شورای عالی اطلاع رسانی خواهد رسید.

ماده۱۴ – وظایف و اختیارات کمیته دائمی استانی به شرح ذیل است:

الف – اجرای بندهای «الف» و «ب» ماده ۸ این دستورالعمل در محدوده استان؛

ب – بررسی و پیشنهاد بخشنامه، طرح، برنامه و بودجه سالیانه اطلاع رسانی دادگستری استان به شورای اطلاع رسانی استانی.

ماده۱۵ – هریک از سازمان ها و مراکز تابعه و مراجع قضایی از قبیل دیوان عالی کشور، دیوان عدالت اداری و شورای حل اختلاف دارای

یک کمیته دائمی متشکل از ۵ عضو به انتخاب رییس سازمان، مرکز یا مرجع قضایی بوده و تحت نظارت شورای عالی اطلاع رسانی

اقدام می کند. وظایف و اختیارات و نحوه هماهنگی با شوراهای اطلاع رسانی و کمیته های دائمی به موجب شیوه نامه ای که به

تصویب رییس قوه قضاییه می رسد.

ماده۱۶ – وظایف مرکز رسانه عبارت است از:

الف – پایش بازخورد رسانه ای سیاست ها و اقدامات قضایی شامل جمع آوری اطلاعات نشر یافته در رسانه های داخلی و خارجی،

پردازش و ارائه تحلیل، حسب مورد به مسئولان قوه قضائیه؛

ب – اطلاع رسانی شامل انتشار اخبار و پیام های رسانه ای واحدهای قوه قضاییه با هماهنگی و تایید آنها از طریق ابزارهای ارتباطی.

این وظیفه نافی اطلاع رسانی دفاتر استانی در چارچوب های مصوب شورای عالی اطلاع رسانی و یا نظارت مرکز نمی باشد.

پ – پیشنهاد پیوست رسانه ای برای اهداف، تصمیمات و اقدامات واحدهای قوه قضاییه و تعامل و هم افزایی با این واحدها برای اجرای

پیوست مزبور در قالب محصولات رسانه ای و هنری از قبیل فیلم، سریال، نماهنگ، برنامه های رادیویی و تلویزیونی و پویانمایی جهت

تصویب در کمیته دائمی؛

ت – تقویت جریان آگاهی بخشی و فرهنگسازی حقوقی و قضایی در خبرگزاری ها، مطبوعات، پایگاه های اطلاع رسانی مجازی و

شبکه های اجتماعی؛

ث – نظارت بر رسانه های خبری قوه قضاییه؛

ج – تولید و ارائه بسته های رصد و تحلیل اخبار و پیشنهادهای رسانه ای به سخنگوی قوه قضائیه، برگزاری و پوشش رسانه ای

نشست های خبری سخنگو و حسب مورد سایر واحدهای این قوه؛

چ – اداره دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی؛

ح – تحقیقات در حوزه رسانه از قبیل ماهیت، اجزاء، آثار و اهمیت آن؛ با لحاظ جنبه های کاربردی؛

خ – سنجش افکار عمومی در موضوعات ارجاعی از ناحیه کمیته اطلاع رسانی از طریق ظرفیت های رسانه ای؛

د – نظارت و مدیریت عملکرد دفاتر مرکز رسانه در هریک از مراجع ستادی و استانی و تعیین روسای دفاتر مذکور با معرفی بالاترین

مقام مرجع ذیربط.

فصل سوم: شرایط اطلاع رسانی

ماده۱۷ – بخش های ستادی و اطلاع رسانی، تشکیلات قضائی و سازمانهای تابعه قوه قضائیه موظفند با تائید رییس مربوطه اقدامات

زیر را انجام دهند:

الف – اخبار و اطلاعات قابل انتشار حوزه تحت پوشش خود را در اسرع وقت و به نحو مستمر، از طریق شبکه مخابراتی ایمن و حفاظت

شده، به مرکز رسانه قوه قضائیه مخابره نمایند.

ب – اطلاعات و اخبار ویژه را بدون فوت وقت در تمامی اوقات شبانه روز و ایام تعطیل به طریق مقتضی به مرجع فوق منعکس نمایند .

ماده۱۸ – انتشار هرگونه خبر، گزارش یا مصاحبه مرتبط با مسائل قوه قضائیه، در چارچوب سیاست هایی صورت خواهد گرفت که به

تصویب شورای عالی اطلاع رسانی رسیده و توسط دبیر این شورا ابلاغ می شود.

ماده۱۹ – به استثنای مسوولین عالی قضائی، اعلام هر گونه خبر یا هرنوع ارتباط رسانه ای قضات، مدیران و کارکنان این قوه اعم از

مصاحبه، برگزاری نشست خبری و مطبوعاتی، صدور بیانیه با هماهنگی عالی ترین مقام در نهاد مربوطه و اطلاع مرکز رسانه صورت

می گیرد. تفصیل این ماده را شیوه نامه ای که به تصویب شورای عالی اطلاع رسانی می رسد، تعیین خواهد کرد .

ماده۲۰ – واحدهای قوه قضاییه موظفند پیشنهاد خود در مورد پیوستهای رسانه ای را جهت ارائه به کمیته دائمی اطلاع رسانی به مرکز

رسانه اعلام کنند.

ماده۲۱ – ُ نظارت بر حسن اجرای مفاد این آئین نامه به عهده رییس کمیته دائمی اطلاع رسانی قوه قضائیه می باشد.

ماده۲۲ – این دستورالعمل در ۲۲ ماده و ۱۹ تبصره در تاریخ ۱۳۹۷/۸/۷ به تصویب رییس قوه قضاییه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجرا

می باشد و کلیه آیین‌نامه های مرتبط با این موضوع لغو می گردد .

رئیس قوه قضائیه – صادق آملی لاریجانی