قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی – ماده ۱۱۲
ماده ۱۱۲- ترتیب و مدت نطق بدین شرح است:
الف- مدت نطق در جلسه علنى به شرح زیر خواهد بود:
۱- براى استیضاح یک وزیر دو ساعت و براى استیضاح دولت یا بیش از یک وزیر چهار ساعت. استیضاح کنندگان مى توانند از بین خود یک یا چند نفر را براى بحث در موضوع استیضاح معرفى نمایند، ولى در هر حال مجموع نطقهاى استیضاح کنندگان نباید از مدت فوق تجاوز نماید.
۲- در مورد کلیات هر طرح یا لایحه، ابتدا سخنگوی کمیسیون اصلی حداکثر ده دقیقه گزارش مى دهد، پس از آن حداکثر سه نفر مخالف و سه نفر موافق به ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و سپس نماینده دولت و پس از آن سخنگوی کمیسیون هر کدام حداکثر پنج دقیقه صحبت مى کنند.
تبصره ۱-حذف شد.
تبصره ۲- در بررسی کلیات طرحهاى دو یا سه فوریتى و طرحهایى که کمیسیون اصلى در موعد مقرر گزارش نداده است یکى از طراحان مى تواند به جاى سخنگو در ابتدا و انتهاى رسیدگى در مجلس صحبت کند.
۳- براى موارد ذیل هر یک پنج دقیقه:
– دفاع در برابر توهین و تحریف نطق
– مخالفت و موافقت نسبت به هر یک از مواد طرحها و لوایح
– توضیح پیشنهاد اصلاحى نسبت به مواد طرحها و لوایح اعم از فردى و جمعى
– توضیح نماینده دولت و سخنگوی کمیسیون در مورد پیشنهادها
– توضیح پیشنهاد فوریت و یا سلب فوریت و مخالفت با آن
– پیشنهاد مسکوت ماندن طرح و یا لایحه و مخالفت با آن
– پیشنهاد تنفس
– پیشنهاد أخذ رأى مخفى
– تذکر آیین نامه اى و یا اخطار قانون اساسى
– پیشنهاد انواع رأى در مورد استیضاح
۴- برای تذکر آییننامهای و یا اخطار قانون اساسی حداکثر سه دقیقه
ب- در تمام موارد مذکور در بند (الف)، در صورتى که ضرورت اقتضاء کند ممکن است استثنائاً بدون مذاکره و با پیشنهاد رئیس یا ده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس، مدت نطق و شور اضافه شود.
ج- در کلیات لایحه بودجه سالانه کل کشور پس از نطق رئیس جمهور، سخنگوی کمیسیون گزارش خود را ارائه میدهد سپس حداکثر پنج نفر از نمایندگان به عنوان مخالف گزارش کمیسیون و ده نفر به عنوان موافق گزارش کمیسیون به ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق هر کدام حداکثر ده دقیقه صحبت میکنند. پس از آن نماینده دولت به مدت بیست دقیقه و در پایان، سخنگوی کمیسیون صحبت میکند. مجموع زمان صحبت سخنگوی کمیسیون سی دقیقه خواهد بود.
تبصره- در کلیات متمم و یک یا چند دوازدهم بودجه، اظهارات به میزان نصف مدتهاى مقرر در بند فوق است.
د- مدت نطق براى مسائل مهم مربوط به سیاست خارجى از قبیل عهدنامه ها و مقاوله نامه ها و موافقتنامه هاى بین المللى حداکثر سه ساعت و براى هر ناطق حداکثر پانزده دقیقه خواهد بود.
ه- پیش از أخذ رأى براى انتخاب حقوقدانان شوراى نگهبان و همچنین رئیس و دادستان دیوان محاسبات، هر نامزد میتواند حداکثر ده دقیقه در جلسه علنى مجلس مشخصات، سوابق کاری، تحصیلات و برنامه هاى خود را به اطلاع نمایندگان برساند.
تبصره ـ در کلیه مواردی که در این آیین نامه نمایندگان می توانند به عنوان موافق یا مخالف صحبت کنند و به موقع در لوح یا دستگاه الکترونیک ثبت نام کرده اند، اسامی آنان توسط یکی از اعضای هیأت رئیسه به قید قرعه انتخاب و اعلام می شود. افراد تعیین شده حق واگذاری نوبت خود به نماینده دیگر را دارند.