نظریه مشورتی شماره ۱۵۷۵/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۷/۰۴

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- اولا در جرایم مشمول بند یک ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین با اصلاحات و الحاقات بعدی، مجازات قانونی جرم از حبس به جزای نقدی توسط مقنن تبدیل شده است. ثانیا به صراحت بند ۱ ماده قانون مذکور، مجازات کلیه جرایم مربوط به تخلفات رانندگی (از جمله جرم موضوع ماده ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵) به استثنای موارد مستثنی شده در تبصره ماده ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵، جزای نقدی موضوع این بند است.
۲- طبق ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، “جرایم تعزیری درجه هفت و هشت به طور مستقیم در دادگاه مطرح می¬شود”. ملاک تعیین درجه جرم، “مجازات قانونی آن جرم” است که بر اساس شاخص¬های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ مشخص می¬گردد. اما باید توجه داشت که مجازات قانونی جرم، ممکن است در ماده قانون خاصی مشخص شده باشد یا در مواد دیگری نظیر بندهای ۱ و ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ با اصلاحات و الحاقات بعدی؛ لذا ملاک تعیین درجه جرایم مشمول بندهای مذکور با توجه به زمان وقوع جرم، “میزان جزای نقدی حاکم در زمان وقوع جرم” و انطباق آن با شاخص¬های مقرر در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ است که در حال حاضر، با عنایت به افزایش میزان جزای نقدی جرایم مربوط به تخلفات رانندگی به شرح جدول شماره ۱۶ تعرفه¬های خدمات قضایی پیوست قانون بودجه سال ۱۳۹۵، سه تا سی میلیون ریال است. بنابراین، بزه رانندگی بدون پروانه در حال حاضر، جرم تعزیری درجه ۶ محسوب می¬شود و در صورت صدور کیفرخواست توسط دادسرا، پرونده به دادگاه ارسال می¬گردد./ش ﻫ