نظریه مشورتی شماره ۱۷۹۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۸/۰۱

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
(۱ و ۳)- مطابق تبصره ۱ ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، “تحقیقات مقدماتی تمام جرایم افراد زیر پانزده سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می¬آید…..” و طبق ماده ۳۱۵ همین قانون، جرایم مشمول صلاحیت دادگاه کیفری یک و همچنین انقلاب در مواردی که با تعدد قاضی رسیدگی می¬شود، اگر توسط افراد بالغ زیر هجده سال تمام شمسی ارتکاب یابد، در دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان رسیدگی و متهم از کلیه امتیازاتی که در دادگاه اطفال و نوجوانان اعمال می¬شود، بهره¬مند می¬گردد. جرم آدم¬ربایی موضوع ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵ که در استعلام به آن اشاره شده، با تطبیق مجازات قانونی مقرر در این ماده(حبس از ۵ سال تا ۱۵ سال) با شاخص¬های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و تبصره¬های آن، جرم تعزیری درجه ۳ محسوب و طبق بند ت اصلاحی ماده ۳۰۲ قانون صدرالذکر، در صلاحیت دادگاه کیفری یک است و چون در فرض سؤال، مرتکب آن، فرد بالغ کمتر از ۱۸ سال است، با عنایت به مواد ۳۰۲ و ۳۱۵ قانون صدرالذکر، انجام تحقیقات مقدماتی و رسیدگی و صدور حکم به عهده دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان است؛ در حقیقت ماده ۳۱۵ مخصص تبصره ۱ ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری است.
۲- مطابق تبصره ۱ ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، طفل کسی است که به حد بلوغ شرعی نرسیده است؛ بنابراین، چنانچه مرتکب به حد بلوغ شرعی نرسیده باشد، صرفنظر از نوع جرم و درجه آن، طبق ماده ۳۰۴ قانون مذکور و لحاظ تبصره ۱ ماده ۲۸۵ این قانون باید به اتهام وی در دادگاه اطفال و نوجوانان به طور مستقیم رسیدگی شود. بدیهی است انجام تحقیقات مقدماتی نیز به عهده دادگاه اطفال و نوجوانان است./ش ﻫ