نظریه مشورتی شماره ۱۹۹۰/۹۶/۷ مورخ ۱۳۹۶/۰۸/۲۷
استعلام :
۱-آیا لازم است که قاضی به متهم تفهیم اتهام نماید و آخرین دفاع اخذ نماید یا نیازی به تفهیم اتهام نمی باشد؟ ۲- هر گاه طفل پدرو مادرش حضور نداشته و دسترسی به آنان نباشد مانند افاغنه که پدر و مادر متهم در افغانستان به سر می¬برند تکلیف دادگاه درخصوص ماده ۴۱۲ قانون آیین دادرسی کیفری درخصوص دعوت ازوالدین چه می باشد؟/
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱-در جرایم تعزیری در خصوص متهمان مشمول ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، یعنی افراد بین ۹ تا ۱۵ سال تمام شمسی، با توجه به اینکه سیاست مقنن نسبت به این افراد، حمایتی و غیرکیفری است و اساسا نسبت به ایشان تصمیمات و اقدامات مرجع قضایی (دادگاه ویژه اطفال و نوجوانان) به صورت حکم نمی¬باشد و محکومیت به کیفر، منتفی و صرفا اقدامات تأمینی و تربیتی است، بنابراین مقررات احضار، جلب و تفهیم اتهام و آخرین دفاع که نسبت به اشخاص بالاتر از ۱۵ سال تمام شمسی اعمال می¬گردد، نسبت به ایشان ساری و جاری نیست. ۲- ابلاغ وقت رسیدگی به والدین یا سرپرست قانونی طفل یا نوجوان بر اساس ماده ۴۱۲ قانون آئین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ هنگامی ممکن است، که طفل یا نوجوان دارای والدین یا سرپرست قانونی است و مرجع قضایی در جریان تحقیقات مقدماتی، طفل یا نوجوان را به آن‌ها سپرده است (طبق صدر مقررات ماده ۲۸۷ قانون یاد شده). در غیر این‌صورت (یعنی در صورت فقدان یا عدم دسترسی یا امتناع از پذیرش آنان)، نیازی به ابلاغ وقت رسیدگی نیست و رسیدگی نیز بدون حضور آنان صورت می‌گیرد