نظریه مشورتی شماره ۲۰۴ مورخ ۵۱۰- ۸۸- ۹۳

سؤال
«الف» طبق بیع نامه ای زمینی را به «ب» می فروشد و پس از یک ماه از آن تاریخ «ب» با یک توافق مجزا برای ادای دین خود و پرداخت ثمن یک فقره چک خودش که به صورت متقلبانه و با تغییر هویت جدید از بانک گرفته است به «الف» می دهد. پس از آن «الف» نیز چک را به «ج» و نهایتاً به «د» منتقل می شود. پس از سررسید تاریخ چک و برگشت چک به جهت عدم اصالت، آیا اقدام «ب» مشمول جرم کلاهبرداری هست یا خیر؟

نظریه شماره ۷/۹۳/۸۲۸- ۱۳۹۳/۴/۱۰

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
اولاً طرق مدنی جبران خسارت از قبیل فسخ، بطلان و … مانع از آن نیست که زیان دیده علیه وارد کننده زیان مبادرت به طرح شکایت کیفری نماید. ثانیاً در فرض استعلام با توجه به مفاد آن، نظر به این که اقدامات متقلبانه بعد از تحصیل مال انجام گرفته است و یکی از شروط تحقق کلاهرداری اقدامات متقلبانه قبل از تحصیل مال می باشد، لذا به نظر می رسد موضوع از شمول عنوان کلاهبرداری خارج باشد. با این حال، تشخیص مصداق بر عهده مرجع رسیدگی کننده است.