نظریه مشورتی شماره ۲۴۹۰/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۱۰/۰۴

استعلام :
۱-با عنایت به اینکه وفق ماده ۲۴۲ قانون آئین دادرسی کیفری هرگاه به علت صدور قرار تأمین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او در دادسرا منتهی به تصمیم نهایی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تأمین است. الف-با لحاظ نظریات مشورتی شماره۲۰۳۶/۹۳/۷ مورخه۲۷/۸/۹۳ و۱۴۳۵/۹۳/۷ مورخه ۲۲/۶/۹۳ آیا دادگاهی که پرونده به آن ارسال شده و جهت رفع نقص یا تکمیل تحقیقات به دادسرا اعاده نموده است تکلیفی به فک یا تخفیف قرار یا تبدیل یا ابقاء آن دارد یا خیر به عبارت دیگر آیا دادگاه می¬بایست بدل پرونده را در شعبه مفتوح و در خصوص فک یا تخفیف یا تبدیل یا ابقاء قرار تأمین در مواعد قانونی اظهارنظر نماید یا خیر؟ ب- در صورتی که فک یا تخفیف یا تبدیل یا ابقاء قرار تأمین از وظایف دادگاه باشد آیا می¬تواند پس از اعاده پرونده جهت رفع نقص یا تکمیل تحقیقات اختیار فک یا تخفیف یاتبدیل یا ابقاء قرار تأمین را به دادسرا تفویض نماید یا خیر؟ ۲-با عنایت به اینکه شیوه نگارش ماده۹۲ قانون آئین دادرسی کیفری نحوی است که از آن برمی¬آید که بازپرس نیز در صورت صدور قرارهای منتهی به بازداشت غیر از قرار بازداشت موقت مکلف به ارسال پرونده نزد دادستان جهت موافقت با قرار تأمین صادره می¬باشد با لحاظ ماده ۲۴۰ همین قانون صراحتاً اعلام نمایید در صورت صدور قرارهای منتهی به بازداشت غیر از قرار بازداشت موقت از سوی بازپرس تکلیفی به ارسال نزد داستان جهت موافقت با قرار تأمین صادره دارد یا خیر./
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- اولاً: درخصوص تکلیف مقرر در قسمت نخست ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، مقررات مذکور (فک، تخفیف یا ابقای قرار تأمین) صرفاً ناظر به مرحله قبل از صدور کیفرخواست در دادسرا است و لذا در مواردی که پرونده امر، متعاقب صدور کیفرخواست به دادگاه ارسال گردیده است، ولو اینکه به لحاظ نقص تحقیقاتی، پرونده مجدداً از سوی دادگاه به دادسرا اعاده گردد، تکلیفی از این حیث متوجه مقام قضایی دادسرا نیست. ثانیاً: تکلیف مقرر در قسمت نخست ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و اصلاحات و الحاقات بعدی، با توجه به عبارت «پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهایی در دادسرا نشود» متوجه مقام قضایی در دادسرا است و منصرف از مرحله دادرسی در دادگاه می¬باشد. ۲-ماده ۹۲ قانون آیین دادرسی کیفری۱۳۹۲ ناظر به ضرورت تأیید قرارهای نهایی و قرار تأمین منتهی به بازداشت صادره از ناحیه دادیار توسط دادستان است و هیچ ارتباطی به بازپرس ندارد. بدیهی است که در خصوص قرارهای تأمین صادره از سوی بازپرس که منتهی به بازداشت متهم می¬گردد، غیر از قرار بازداشت موقت موضوع ماده ۲۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ و قرار تأمین موضوع ماده ۱۲۱ این قانون، اخذ موافقت دادستان لازم نمی¬باشد