نظریه مشورتی شماره ۳۷۹ مورخ ۱۶۰۶- ۸۸- ۹۳

سؤال
چنان چه چکی در ید دارنده چک مفقود گردد، درخواست صدور عدم پرداخت چک به بانک توسط صاحب حساب باید داده شود یا دارنده چک؟ و چنان چه دارنده دستور عدم پرداخت دهد آیا وصف کیفری برای وی متصور می باشد؟ و در فرض دستور عدم پرداخت از سوی صادر کننده و عدم اطلاع وی از صحت ادعای دارنده ممبنی بر مفقود شدن چک، مسئولیت صادر کننده چگونه است؟ و تاثیر اثبات خیانت در امانت نسبت به شخص ثالث دارنده با حسن نیت چیست؟

نظریه شماره ۷/۹۳/۲۹۰۸- ۱۳۹۳/۱۱/۲۱

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
اولاً: با توجه به تعریف ذینفع موضوع ماده ۱۴ قانون صدور چک مصوب ۱۳۵۵/۴/۱۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی در تبصره ۱ این ماده، صادر کننده چک یا ذی نفع یا قائم مقام قانونی آن ها در صورت مفقود شدن چک، می توانند کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک مربوطه بدهند.
ثانیاً: هر گاه دی نفع به طور کتبی، دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد، چنان چه خلاف ادعای وی که موجب عدم پرداخت شده، ثابت گردد، واجد مسئولیت کیفری موضوع قسمت اخیر ماده ۱۴ قانون یاد شده است.
رابعاً: اثبات بزه خیانت در امانت، موجب عدم مسئولیت کیفری و حقوقی صادر کننده است؛ ولی دارنده با حسن نیت می تواند به ید ما قبل خود جهت مطالبه وجه چک مراجعه نماید.