نظریه مشورتی شماره ۵۸۷/۹۶/۷ مورخ ۱۳۹۶/۰۳/۱۰

استعلام :
شخصی در داخل مزرعه و ملک خود گودالی در ابعاد ۲۵*۲۸ *۲ متر و با عمق حدوداً ۵/۵ متر برای ذخیره آب جهت مصارف کشاورزی احداث می نماید شخص دیگری در مزرعه خود که حدوداً ۵۰۰ متر با استخر فاصله داشته مشغول کار بوده است کودک ۸ ساله اش در اثر بی توجهی و عدم مراقبت او بدون اجازه ودر غیاب مالک استخر وارد مزرعه مالک شده و در استخر متعلق به او در اثر خفکی فوت می نماید با عنایت به اینکه در ماده ۵۰۷ و ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ کلمه گودال در ماده ۵۰۷ قید اینکه در احداث آن رعایت نکات ایمنی شده یا نه ندارد و کلمه دیگری نیز در هر دو ماده مطلق است شامل اشخاص کبیر و صغیر می گردد و همچنین کلمه ملک در هر دو ماده مطلق است و قید حصار ندارد آیا موضوع مطروحه با توصیف مذکور می تواند از مصادیق ماده ۵۰۸ قانون مرقوم باشد یا خیر؟ و آیا مالک استخر مسئولیتی در پرداخت دیه دارد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در موارد تسبیب در جنایت، انتساب رفتار به شخص مسبب، نیازمند اثبات تقصیر وی است که عدم رعایت نکات ایمنی نیز از مصادیق آن است؛ بنابراین در موارد مذکور در مواد ۵۰۷ و ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، اثبات تقصیر انجام‌دهنده رفتار، شرط است. در خصوص اینکه آیا محصور بودن یا نبودن ملک، تأثیری در مسئولیت مالک ملکی که در ملک خود، عمل متعارفی مانند ایجاد استخر برای آبیاری زراعت خود احداث کرده است، دارد یا خیر، باید گفت حکم ماده ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ مطلق است و علی‌الاصول مالک استخر مسئولیتی در قبال حفاظت از فرزند دیگری ندارد و چون دعوتی از متوفی برای ورود به ملک خود نیز به عمل نیاورده است، نمی-توان مسئولیت سهل‌انگاری ولی در نگهداری فرزند خود را به عهده وی گذاشت؛ مگر اینکه اصولا عمل مالک برابر مقررات نیاز به تمهیدات حفاظتی خاصی داشته که عدم انجام آن، مؤثر در حادثه بوده یا چنین تمهیداتی در محل با توجه به شرایط منطقه، متعارف بوده که تشخیص موضوع حسب مورد با قاضی است.