نظریه مشورتی شماره ۸۱۱/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۴/۰۶

استعلام :
احتراماً با عنایت به حکم مقرر در ماده ۴۰۱ قانون آئین دادرسی کیفری مبنی بر اجرای وظایف دادستان از جمله دفاع از کیفرخواست توسط دادسرای محل وقوع جرم در مواردی که شهرستان محل وقوع فاقد دادگاه کیفری یک می باشد در مواردی مشاهده می شود دادسرای محل وقوع جرم به جهت کمبود نیرو یا فاصله از دادگاه کیفری یک مبادرت به اعطای نیابت به دادسرای شهرستان محل استقرار دادگاه کیفری یک کرده واختیار دفاع از کیفرخواست پرونده را تفویض می کند خواهشمند است با توجه به اینکه این موضوع در استان تهران بسیار شایع می باشد دستور فرمایید به فوریت بررسی و پاسخ داده شود که آیا این اقدام صحیح است و دادسرای شهرستان محل استقرار دادگاه کیفری یک تکلیفی در این خصوص دارد یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با ملاحظه مواد ۱۱۹، ۱۲۰ و ۱۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، چنین استنباط می‌گردد که اعطای نیابت در مورد اقدامات تحقیقی و مقدماتی پرونده، امکان پذیر است، ولی با لحاظ ماده ۴۰۱ قانون فوق‌الذکر، اظهارنظر قضایی درخصوص پرونده و از جمله شرکت در جلسه محاکمه و دفاع از کیفر خواست، قابل نیابت نبوده و باید توسط مقام قضایی صلاحیت‌دار (در فرض سوال دادستان حوزه قضایی محل وقوع جرم که کیفرخواست را صادر نموده است یا نماینده وی) صورت پذیرد.