نظریه مشورتی شماره ۸۱۹/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۴/۰۶
استعلام :
در تبصره ۳ ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری بیان شده درصورتی که محکوم علیه ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ احضاریه قاضی اجرای احکام کیفری برای پرداخت جزای نقدی حاضر شود مشمول ۲۰ درصد معافیت قرار می گیرد حال نظر به تعارض نگارش در تبصره که عنوان می دارد قاضی اجرای احکام می تواند که ظهور در تخییر دارد و از طرفی در قسمت اخیر تبصره عنوان می¬دارد دفتر قاضی اجرای احکام مکلف است در برگ احضاریه محکوم علیه معافیت موضوع این تبصره را قید کند که علی الظاهر این آوردن معافیت در برگ احضاریه برای تشویق محکوم علیه بر پرداخت جزای نقدی است که با اقدام وی الزام را می رساند این سؤال مطرح می شود که در مجموع تبصره بر اختیار قاضی اجرا نظر دارد یا الزام وی ؟ و سؤال دیگر اینکه آیا در مواردی که در حکم جزای نقدی بدل از حبس یا شلاق باشد باز می توان تبصره را اجرا نمود یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱) با توجه به امری بودن قواعد آیین دادرسی کیفری، واژه “میتواند” در تبصره ۳ ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و اصلاحات و الحاقات بعدی، بیانگر تکلیف قاضی اجرای احکام به رعایت تخفیف است، مضافاً به اینکه عبارت ذیل تبصره مزبور مبنی بر ضرورت قید ” معافیت مزبور” در برگ احضاریه نیز موید این مطلب است و عدم رعایت تخفیف مزبور میتواند، موجب نقض غرض و بی اعتمادی مردم به دستگاه قضایی گردد. ۲) با توجه به اطلاق عبارت “جزای نقدی” مذکور در تبصره ۳ ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، چنین استنباط میگردد، جزای نقدی خواه مجازات جرم باشد و خواه بدل از حبس یا شلاق، مشمول معافیت مذکور در تبصره موصوف میباشد