قانون انحلال بنگاه خالصجات مصوب ۱۳۴۶.۴.۲۰ – ماده ۳
ماده ۳ – سازمان اصلاحات کل کشور مکلف است در مورد دهات و مزارع خالصه طبق مقررات و قوانین اصلاحات ارضی عمل نموده و نسبت بهعرصه اعیان اشخاص که در قوانین اصلاحات ارضی حکم خاصی برای آن نباشد توسط کمیسیون سه نفری مخصوص ارزیابی و به صاحب اعیان بهاقساط دهساله بفروشد در صورتی که صاحبان اعیان پس از سه ماه از تاریخ ابلاغ ارزیابی عرصه را خریداری نکنند در سال اول ۴% و از سال دوم به بعد۸% مبلغ ارزیابی را به عنوان حقالارض باید بپردازند و در صورتی که تا یک ماه پس از انقضاء هر سال تمام حقالارض پرداخت نشود از طرف سازماناصلاحات ارضی به طریق مقرر در آییننامه اجرایی وصول مالیاتها کلیه بدهی وصول خواهد شد.
تبصره ۱ – به کسانی که بهای عرصه را نقداً بپردازند سی درصد نسبت به کل مبلغ تخفیف داده میشود در مناطق مرزی و عشایری و نقاطی کهدولت مصلحت بداند عرصه اعیان واقع در خارج از محدوده شهرها تا یک هزار و پانصد متر مربع مجاناً واگذار میگردد.
تبصره ۲ – دهات و اراضی مزروعی که در قبال بدهی مالیاتی و غیر مالیاتی به ملکیت قطعی دولت و یا مؤسسات دولتی درآمده و یا بعداً درآید ازشمول تبصره ۷ قانون متمم بودجه سال ۱۳۳۷ و تبصره ۴۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۱ خارج و طبق قانون اصلاحات ارضی به وسیله سازمان اصلاحاتارضی تقسیم و فروخته خواهد شد. وجوه حاصل از فروش این املاک از طریق خزانهداری کل به حساب وزارتخانه و یا مؤسسه دولتی ذیربط منظورخواهد گردید.
تبصره ۳ – سازمان اصلاحات ارضی مکلف است املاک خالصه متصرفی بنگاه خالصجات را اعم از این که تقاضای ثبت شده و به علت دعوی واعتراض اشخاص تاکنون منتهی به صدور سند مالکیت نشده و یا اساساً تقاضای ثبت نشده باشد طبق مقررات این ماده تقسیم و بفروشد.
در صورتی کهدعوی منجر به صدور حکم قطعی به نفع اشخاص میشود محکومله منحصراً مستحق دریافت بهای دریافت شده از خریدار خواهد بود. در صورتبروز اختلاف در تصرف موضوع در کمیسیون ماده ۹ این قانون مطرح و نظر کمیسیون مزبور در مورد تصرف قطعی میباشد و هرگاه از املاک و اراضیمذکور به مؤسسات دولتی و شهرداری و خیریه و بهداشتی و ورزشی مجاناً واگذار شده یا بشود محکومله منحصراً بهای اراضی مزبور را به میزان قیمتروز واگذاری که از طرف محکمه ذیصلاحیت تعیین خواهد شد از مؤسسات متصرف دریافت خواهد کرد.
تبصره ۴ – نسبت به دهات و املاک مزروعی خالصه که تا تاریخ تصویب این قانون وسیله وزارت کشاورزی در اختیار مؤسسات دولتی ووزارتخانهها گذاشته شده است طبق مقررات آییننامه اصلاحات ارضی مصوب کمیسیون خاص مشترک مجلسین عمل خواهد شد.
تبصره ۵ – رفع اشتباهات اسنادی که در اجرای قانون تقسیم و فروش خالصجات و اصلاحی آن تنظیم شده بر اساس قوانین و مقررات مربوط باشورای اصلاحات ارضی خواهد بود.
تبصره ۶ – در مورد املاک جافیها و محمد رشید قادر خانزاده در استان کردستان سازمان اصلاحات ارضی مکلف است با تصویب هیأت دولت بهزارعین ذیصلاح طبق مقررات اصلاحات ارضی ملک واگذار نماید.
تبصره ۷ – املاکی که طبق بند یک تصویبنامه شماره ۷۹۷۴ -۱۳۱۳.۱۱.۲۵ دولت به عنوان خالصه به ضبط دولت درآمده است طبق مقرراتاصلاحات ارضی به زارعین فروخته شده و بهای آن تا رفع اختلاف بین دولت و مدعیان مالکیت در صندوق ثبت تودیع خواهد گردید.
تبصره ۸ – سازمان اصلاحات ارضی مجاز است حق ریشه زارعین اراضی مزروعی خالصه را که مورد احتیاج دولت باشد طبق مقررات ماده ۴۵آییننامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳.۵.۳ و بدون رعایت حد نصاب مذکور در آن ماده خریداری نماید.