نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۰/۱۷۷۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۱/۲۸
استعلام :
در پرونده‌ای رأی بدوی بر محکومیت مالی فرد صادر شده و محکوم‌علیه به لحاظ عدم تمکن مالی همزمان با تجدید نظرخواهی، دعوای اعسار از پرداخت هزینه تجدید نظرخواهی را مطرح کرده است؛ اما دادخواست اعسار وی در مرحله بدوی و تجدید نظر با قرار رد مواجه و در نهایت دادخواست تجدید نظرخواهی وی نسبت به دادنامه اصلی به لحاظ عدم رفع نقص مردود شده است؛ در متن قرار رد نیز قید شده است که قرار رد تجدید نظرخواهی، قابلیت تجدید نظرخواهی ظرف موعد مقرر را دارد؛ محکوم‌علیه نیز از حق قانونی خود استفاده کرده و از این قرار تجدید نظرخواهی کرده است. با توجه به این‌که شعبه بدوی پیش از قطعیت رأی اجراییه صادر کرده است، آیا صدور اجراییه پیش از قطعیت رأی و قبل از صدور رأی از سوی دادگاه تجدید نظر امکان‌پذیر است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در فرض سؤال که پس از صدور رأی دادگاه تجدید نظر و تأیید رأی بدوی مبنی بر رد دعوای اعسار تجدید نظرخواه از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدید نظر، دادگاه بدوی به سبب عدم رفع نقص و عدم پرداخت هزینه تجدید نظرخواهی، قرار رد دادخواست تجدید نظرخواهی را صادر کرده است؛ با توجه به ذیل تبصره ۲ ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ مبنی بر قابل اعتراض بودن این قرار و نیز لحاظ ماده یک قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ مادامی که قرار اخیرالذکر قطعی نشده است، صدور اجراییه نسبت به رأی اصلی متضمن محکومیت تجدید نظرخواه امکان‌پذیر نیست.