نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۱/۷۵۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۰۷
استعلام :
هرگاه دادخواست واخواهی خارج از مهلت باشد و ضمن واخواهی، دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در مرحله واخواهی نیز تقدیم شده باشد، آیا باید در ابتدا به ادعای اعسار رسیدگی شود یا آن‌که قرار رد واخواهی صادر شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با عنایت به این¬که دادخواست واخواهی یا تجدید نظر، گرچه ناقص باشد، در صورت تقدیم در مهلت قانونی دارای اثر تعلیقی است و مانع شروع به اجرای رأی صادره می‌شود و با توجه به این¬که شروع به اجرای رأی ممکن است موجب توقیف اموال و حتی بازداشت شخص محکوم¬علیه شود، به نظر می‌رسد در فرضی که خواهان دادخواست واخواهی را توأم با ادعای اعسار از هزینه دادرسی، خارج از مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ رأی غیابی تقدیم کرده است؛ اما وفق ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی دادگاه¬های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ ادعای عذر موجه نموده و یا برابر ذیل تبصره یک همین ماده، در موارد عدم ابلاغ واقعی مدعی عدم اطلاع از مفاد رأی باشد، دادگاه به لحاظ تأثیر این ادعا در ترتب یا عدم ترتب اثر تعلیقی، باید بدواً به این ادعا رسیدگی و قرار مقتضی صادر کند.