نظریه مشورتی شماره ۷/۹۷/۱۲۰۱ مورخ ۱۳۹۷/۱۱/۲۷

اولاً- نظر به این که تمکین اعم از تمکین عام و خاص است، مادامی که علقه زوجیت باقی است، زوجه با توجه به ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی ملزم به تمکین است و ادعای وی دائر بر عدم قدرت زوج بر ایفای وظایف خاص زناشویی موجب نمی­گردد تا دعوای زوج مبنی بر الزام زوجه به تمکین مورد پذیرش قرار نگیرد.

ثانیاً- در فرض سؤال که موضوع مشمول حکم مقرر در ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی نمی­باشد و بازگشت زوجه به منزل زوج در راستای تمکین عام تا زمان بقای علقه زوجیت جزو تکالیف وی می­باشد، صرف طرح دعوای طلاق به دلیل عسر و حرج در اثر عدم قدرت زوج به ایفای وظایف خاص زناشویی مانع از آن نیست تا دادگاه با احراز شرایط قانونی حکم به الزام زوجه به تمکین از زوج نماید؛ هرچند انجام تمکین خاص موضوعاً منتفی است و حکم دادگاه ناظر به تمکین عام می­باشد. بدیهی است در صورت پذیرش دعوای طلاق و صدور حکم در این خصوص با قطعیت رأی طلاق و اجرای آن، موضوع تمکین منتفی خواهد بود. هم­چنین، صدور حکم به تمکین عام به شرح فوق مانع صدور حکم به طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه نمی­باشد.