نظریه مشورتی شماره ۷/۹۷/۲۲۸۷ مورخ ۱۳۹۷/۰۸/۱۴

ستعلام :
در ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری درخصوص مرخصی زندانیان مقرر گردیده که محکومان به حبس در ماه حداکثر ۳ روز حق استفاده از مرخصی را دارند و از سویی در تبصره ۴ ماده قانونی یاد شده مقرر نموده محکومانی که جرایم ارتکابی آنان مشمول مقررات تعلیق مجازات نمی‌گردد پس از تحمل یک سوم از مجازات به تشخیص دادستان هر ۴ ماه حداکثر از ۵ روز مرخصی برخوردار شوند ابهام ایجاد شده این است که آیا محکومان به جرایم غیر قابل تعلیق صرفا حق برخورداری از مرخصی مقرر در تبصره ۴ ماده ۵۲۰ را دارند یا اینکه به لحاظ غیر قابل تعلیق بودن بزه علاوه بر استفاده از مرخصی ماهیانه مقرر در صدر ماده ۵۲۰ به تخیص دادستان می توانند از مرخصی تبصره ۴ نیز برخوردار شوند؟ ضمنا چنانچه صرفا حق برخورداری از مرخصی تبصره ۴ ماده ۵۲۰ را دارند چنانچه محکومیت محکوم علیه کمتر از ۴ ماه حبس باشد اعطاء مرخصی به چه نحو خواهد بود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
نظر اکثریت: ۱ و۲- نظر مقنن در تبصره ۴ ماده ۵۲۰ قانون آئین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ ارفاق کمتر و محدودیت نسبت به محکومانی است که بزه ارتکابی آنان قابل تعلیق نیست، بنابراین محکومان مذکور صرفاً می‌توانند از مرخصی موضوع تبصره ۴ ماده ۵۲۰ قانون فوق‌الذکر، استفاده نمایند. در صورتی که مدت محکومیت کمتر از چهار ماه باشد، پس از تحمل یک سوم محکومیت به همان نسبت می‌توانند از مرخصی مذکور بهره‌مند شود. نظر اقلیت: ۱- تبصره ۴ ماده ۵۲۰ قانون آئین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ بدل از تعلیق اجرای مجازات نوع خاصی از مرخصی را مقرر کرده است. این مرخصی نوعی ارفاق به محکومانی است که علیرغم تحمل یک سوم از میزان مجازات مقرر در حکم، با لحاظ مقررات قانونی امکان بهره‌مندی از نهاد تعلیق اجرای مجازات را ندارند و تبصره یاد شده مفید این معنا نیست که پیش از تحقق شرایط مقرر از جمله تحمل یک سوم از میزان مجازات، محکومان جرائم موضوع این تبصره از مرخصی مقرر در ماده ۵۲۰ یاد شده محروم هستند بلکه در مقام آن است که اعطای مرخصی مقرر در این تبصره را بدل از تعلیق اجرای مجازات نسبت به محکومان مشمول تبصره تجویز نماید.