نظریه مشورتی شماره ۷/۹۸/۱۵۸۰ مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۲۵

استعلام :
چنانچه خواهان در دادخواست خود به برخی ادله‌ از جمله گواهی گواهان استناد کرده باشد و پس از استماع اظهارات گواهان تعرفه شده خواهان، از نحوه اظهارات و ضد و نقیض‌های گفتاری آنان متوجه شود که مفاد اظهارت گواهان ادعای خواهان را تایید نمی‌کند در همان جلسه دادرسی و یا با تقدیم لایحه‌ای درخواست سوگند خوانده را به عنوان یکی از دلایل خود خواستار می‌گردد آیا این درخواست با وصف آنکه جزء دلایل و مستندات دادخواست نبوده است قابل اجابت است و دادگاه باید به آن توجه کند؟ ۲-اگر خواهان از ابتدا علاوه بر گواهی گواهان دلایل دیگری را نیز ذکر کرده باشد که از جمله آنان استناد به سوگند خوانده است و دادگاه به یکایک آن رسیدگی کند النهایه با وجود دلایل ابرازی قبلی که مورد ارزیابی دادگاه قرار گرفته است باید به سوگند خوانده نیز توجه گردد؟ توضیح این‌که در خیلی از مواقع در دادخواست‌های تقدیمی به ادله‌های مختلفی به جز سوگند تمسک می‌گردد که دادگاه آن‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و وقتی که خواهان متوجه می‌گردد ادله‌‌ای که به آنان استناد کرده است موثر در اثبات ادعای او نیست در مرحله رسیدگی، سوگند را نیز به ادله خود می‌افزاید یا این‌که فرضاً در دادخواست خود چند دلیل را به ترتیب ذکر کرده و آخرین دلیل را تمسک به سوگند قرار می‌دهد تا اگر دلایل قبلی موثر نبود به این دلیل نیز رسیدگی گردد در چنین مواقعی راهنمایی فرمائید تکلیف دادگاه چیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با توجه به این‌که طبق ماده ۱۳۳۵ قانون مدنی توسل به قسم وقتی ممکن است که دعوای مدنی نزد حاکم به موجب اقرار یا شهادت یا علم قاضی بر مبنای اسناد یا امارات ثابت نشده باشد و با در نظر گرفتن این که ماده ۲۸۴ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی به متقاضی سوگند اجازه داده درخواست کتبی یا شفاهی خود را تا پایان دادرسی تقدیم دادگاه کند، در فرض هر دو سؤال دادگاه باید درخواست سوگند را بررسی نموده و مطابق مقررات قانونی عندالاقتضاء با صدور قرار اتیان سوگند و اجرای تشریفات مربوط به آن رأی خود را صادر کند