نظریه مشورتی شماره ۷/۹۸/۱۸۱۱ مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۱۹
استعلام :
مطابق ماده ۵۸ قانون مجازات اسلامی در مورد محکومیت به حبس تعزیری دادگاه صادرکننده حکم می‌تواند در مورد محکومان به حبس بیش از ده سال پس از تحمل نصف و در سایر موارد پس از تحمل یک سوم مدت مجازات به پیشنهاد یا قاضی اجرای احکام با رعایت شرایط زیر حکم به آزادی مشروط را صادر کند. حال سوال اینجاست که در پرونده ای دادگاه بدوی مبادرت به صدور رأی غیابی می‌نماید و شاکی در فرجه قانونی از رأی صادره تجدیدنظرخواهی می کند و دادگاه تجدیدنظر نیز رای صادره را پس از رسیدگی عینا تایید و به دادگاه بدوی اعاده می‌نماید پس از مدتی متهم از رأی بدوی که غیابی بوده واخواهی می‌نماید و دادگاه بدوی رأی قبلی خود را عینا تایید و متهم مراتب تسلیم به رأی خود را اعلام و رأی صادره در همان دادگاه بدوی قطعی می‌گردد. حال سوال اینجاست که در فرض بالا دادگاه رسیدگی کننده به تقاضای آزادی مشروط کدام یک می‌باشد دادگاه بدوی یا تجدیدنظر./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، رأی دادگاه تجدیدنظر به استناد ماده ۴۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ غیابی است و ورود دادگاه بدوی برای رسیدگی به واخواهی متهم خلاف قانون بوده است. ثانیاً، در فرض استعلام که رأی دادگاه بدوی قطعی شده است و اجرای احکام کیفری نیز در حال اجرای آن است؛ تا زمانی‌که رأی صادره نقض نشده باشد صدور حکم به آزادی مشروط با دادگاه بدوی است.