نظریه مشورتی شماره ۷/۹۸/۱۹۹۲ مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۲۶

استعلام :
با عنایت به اینکه دژبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران مستقر در بهشت زهرا (س) و حرم مطهر امام خمینی (ره) ضمن همکاری با کلانتری ۲۰۵ حرم مطهر امام خمینی به منظور برقراری نظم و امنیت این دو مکان مقدس فعال هستند و هنگام وقوع جرم مشهود موارد را به کلانتری محل گزارش می‌نمایند و با اجازه رئیس دادگاه بخش یا قاضی کشیک نسبت به دستگیری و انتقال متهم به کلانتری در جرایم مشهود اقدام می نماید اولاً: آیا این کار قانونی است یا خیر؟ ثانیاً: آیادر چنین مواردی عنوان ضابط دادگستری صدق می‌کند؟ ثالثاً: آیا بند ب ماده ۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری عنوان ضابط دادگستری در چنین مواردی برای ارتش جمهوری اسلامی ایران صادق است؟ آیا می‌توان پس از طی مراحل قانونی و تشریفات لازم طبق ماده ۳۰ قانون آیین دادرسی کیفری برای ایشان کارت ویژه ضابطان دادگستری را تحصیل نمود.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
مطابق بند «ب» ماده ۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ ضابطان خاص، مقامات و مأمورانی هستند که به موجب قوانین خاص و در حدود وظایف محول شده ضابط محسوب می¬شوند و مطابق ذیل همین بند، نیروهای مسلح و از آن جمله ارتش جمهوری اسلامی ایران، فقط در مواردی که به موجب قانون، تمام یا برخی از وظایف ضابطان به آنان محول شود ـ همانند حکم مقرر در مواد ۱۴۴ و ۶۰۳ قانون فوق‌الذکر ضابط محسوب می¬شوند. بنابراین مأموران دژبان ارتش، در خصوص جرایم مشهود، از شمول مواد ۲۸ و ۴۴ قانون یاد شده خارج بوده و حق مداخله، دستگیری متهم و اعلام گزارش به مراجع قضایی را ندارند. بدیهی است چنان¬چه موضوع از مصادیق تبصره یک ماده ۴۵ قانون یاد شده باشد؛ تمام شهروندان و از آن جمله مأموران دژبان ارتش می¬توانند موافق ترتیبات مذکور در این قانون اقدام کنند.