نظریه مشورتی شماره ۷/۹۸/۷۴۴ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۳
استعلام :
احتراما به استحضار می‌رساند حسب مفاد ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۴ پس از ارجاع پرونده نمی‌توان آن را از شعبه مرجوع الیه اخذ و به شعبه دیگری مگر به تجویز قانون ارجاع داد که برابر تبصره ۱ رعایت این ماده در مورد شعبه بازپرسی دادگاه تجدید نظر و شعب دیوان‌عالی کشور الزامی است. لذا مستدعی است با پاسخ به سوالات زیر ارشادات لازم را مبذول فرمائید. ۱-چنان چه دادستان پرونده‌ای را به شعبه بازپرسی ارجاع نماید و قبل از اینکه پرونده در آن شعبه ثبت گردد از ارجاع خود منصرف شده و بخواهد به شعبه دیگری (اعم از دادیاری و بازپرسی) ارجاع دهد آیا قانونا مجاز به چنین کاری می‌باشد یا خیر؟ ۲-چنان‌چه دادستان پرونده‌ای را به شعبه بازپرسی ارجاع دهد و پس از ثبت پرونده در شعبه مرجوع الیه مطلع و متوجه شود که پرونده دیگری که مرتبط با آن پرونده در شعبه دیگری در دادسرا وجود دارد که سبق ارجاع دارد در این فرض اگر دادستان اقدام به اخذ پرونده موخر الارجاع و ارجاع آن به شعبه دیگری که سبق ارجاع دارد نماید آیا وجاهت قانونی دارد یا خیر./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- ممنوعیت مقرر در ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ مبنی بر اینکه «پس از ارجاع پرونده نمی‌توان آن را از شعبه مرجوع‌الیه اخذ و به شعبه دیگر مگر به تجویز قانون ارجاع داد»، مربوط به پیش از ثبت پرونده در شعبه و یا صدور دستور یا اتخاذ تصمیمی از سوی بازپرس مربوطه است. ۲- با عنایت به قواعد و اصول کلی حاکم بر دادرسی کیفری تمامی اتهامات مرتبط اعم از اینکه به شخص واحد (موضوع ماده ۳۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲) یا اشخاص متعدد (ماده ۳۱۱ همان قانون و ..)منتسب باشد، لزوماً باید در یکی از شعب دادیاری یا بازپرسی دادسرا صورت پذیرد و لذا در فرض مطروحه، شعبه‌بازپرسی که پرونده امر متعاقباً به آن ارجاع شده است، باید آن را نزد دادستان ارسال نماید تا وی با لحاظ سبق ارجاع، آن را به شعبه‌ای که ابتدائاً رسیدگی را شروع کرده است ارجاع نماید و دادستان نیز مجاز به اخذ پرونده مؤخر‌الارجاع از شعبه بازپرسی به منظور ارجاع آن به شعبه دارای سبق ارجاع است.