نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۱۷۴۹ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۵
استعلام :
چنانچه اراضی که در محدوده عملکرد ادارات کل منابع طبیعی قرار دارد، خارج از حریم شهر و بعد از سال ۱۳۵۸ به مرور زمان وارد حریم و یا محدوده شهرها و شهرک‌ها شود، جهت تشخیص و تعیین نوعیت زمین در کمیسیون ماده ۱۲ قانون زمین شهری کدام سال ملاک عمل جهت احراز احیاء و عمران زمین است؟ آیا سال ۱۳۵۸ ملاک است یا سال ۱۳۶۶ به عنوان سال تصویب قانون زمین شهری؟ چنانچه این گونه اراضی قبلاً به موجب آگهی تشخیص به عنوان اراضی ملی اعلام شده باشد و سپس با ورود به حریم و محدوده شهر در حوزه عملکرد اداره راه و شهرسازی قرار گیرد، در صورت اعتراض به آگهی تشخیص، مرجع قضایی در رسیدگی به احراز احیاء و عمران باید کدام سال را ملاک عمل قرار دهد؟ سال ۱۳۴۱ یا ۱۳۵۸؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با توجه به مقدمه قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن مصوب ۱۳۵۸ که ناظر به زمین¬های موات داخل محدوده شهری یا خارج از آن است و با توجه به تعریف حریم در ماده ۲ قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آن‌ها مصوب ۱۳۸۴، تاریخ ۵/۴/۱۳۵۸ که در ماده ۳ قا¬¬نون زمین¬ شهری مصوب ۱۳۶۶ قید شده است، ملاک تشخیص موات از غیرموات است و طبق ماده ۳ این قانون، اراضی موات شهری که سابقه عمران و احیاء نداشته، چنانچه بدون مجوز قانونی و از این تاریخ به بعد (۵/۴/۱۳۵۸) احیاء شده باشد، هم‌چنان در اختیار دولت است. بنابراین، تاریخ ۲۲/۶/۱۳۶۶ در خصوص نوع زمین ملاک نیست.