نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۱۸۰۶ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۳

استعلام :
در صورتی که دادگاه بدوی با تشکیل جلسه دادرسی و استماع اظهارت طرفین ، در ماهیت دعوا حکم صادر کند، آیا دادگاه تجدید نظر می تواند با تلقی حکم به قرار و نقض آن ، پرونده را جهت ادامه رسیدگی به دادگاه بدوی اعاده کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، مواردی که دادگاه تجدید نظر می‌تواند حکم دادگاه بدوی را قرار تلقی و پس از نقض رای، پرونده را جهت رسیدگی ماهوی نزد دادگاه بدوی صادرکننده رأی ارسال کند، در قانون احصاء نشده و به تشخیص دادگاه تجدید نظر بستگی دارد و علی‌‌الاصول در مواردی‌که رأی دادگاه بدوی در ماهیت موضوع نباشد و بدون ورود به ماهیت دعوی در قالب حکم صادر شود، دادگاه تجدید نظر می‌تواند حکم دادگاه بدوی را قرار تلقی و پرونده را جهت رفع نقص اعاده کند. ثانیاً، در مواردی‌که دادگاه تجدید نظر رأی دادگاه بدوی را قرار تلقی و پس از نقض، پرونده را جهت رسیدگی ماهوی به دادگاه بدوی ارسال می‌کند، با توجه به ماده ۳۵۳ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ و بند «ب» ماده۴۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، دادگاه بدوی مکلف به تبعیت از نظر دادگاه تجدید نظر است.