نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۵۷۷ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۱
استعلام :
چنانچه بیمه‌نامه شخص ثالث در اواخر سال ۱۳۸۹ صادر شود و حادثه رانندگی در ابتدای سال ۱۳۹۰ رخ دهد، با توجه به رای وحدت رویه شماره ۷۸۱ مورخ ۲۶/۶/۱۳۹۸ هیأت عمومی دیوان عالی کشور که به بند «ب» ماده ۱۱۵ برنامه پنج ساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اشاره کرده است و این بند بر بیمه‌نامه‌هایی که از ابتدای سال ۱۳۹۰ تنظیم می‌شود دلالت دارد آیا راننده مقصر حادثه که آسیب‌دیده است می‌تواند به اعتبار این رای وحدت رویه از شرکت بیمه مطالبه خسارت کند؟ به عبارتی آیا رای وحدت رویه یاد شده شامل بیمه‌نامه‌هایی است که پیش از سال ۱۳۹۰ صادر شده اما در سال ۱۳۹۰ هم به اعتبار یک ساله بودن بیمه‌نامه‌ها هنوز سپری نشده است، جاری است؟ توضیح آن که برای بیمه حوادث وجه جداگانه ناخذ نمی‌شود و الحاقیه نیز صادر نمی‌شود و حادثه در زمان حاکمیت قانون برنامه پنجم توسعه و پیش از سال ۱۳۹۰ اتفاق افتاده است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در فرض استعلام که بیمه‌نامه شخص ثالث در سال ۱۳۸۹ صادر شده و خودرو فاقد بیمه‌نامه حوادث سرنشین بوده است و در تاریخ مزبور الزام قانونی مبنی بر صدور بیمه‌نامه حوادث سرنشین از سوی شرکت بیمه وجود نداشته است؛ از آن‌جا که مقررات بند (ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از تاریخ ۱/۱/۱۳۹۰ لازم‌الاجرا شده است، موجب قانونی در الزام شرکت بیمه به پرداخت خسارت بدنی راننده مسبب حادثه وجود ندارد و موضوع از شمول رأی وحدت رویه شماره ۷۸۱ مورخ ۲۶/۶/۱۳۹۸ هیأت عمومی دیوان عالی کشور خارج است.