نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۷۱۴ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۲

ستعلام :
۱- با توجه به مواد ۲۰۵ و ۶۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری که احضار شاهد مطلع یا متهم نظامی را از طریق فرمانده یا مسئول مافوق مقرر کرده است چنانچه هر یک از افراد ذکر شده در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشند و امکان احضار آنان از این طریق فراهم باشد نظر به مواد ۹ ،۱۱ و۲۰ آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی مصوب ۱۳۹۵/۵/۲۴ رئیس قوه قضاییه آیا مقام قضایی مجاز است که آن افراد را از طریق ابلاغ الکترونیکی احضار کند یا این که مکلف است مطابق نص مواد ۲۰۵ و ۶۱۵ قانون قبلی اقدام نماید؟ ۲- نظر به تبصره ماده ۶۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری چنانچه دادسرای نظامی قرار جلب به دادرسی صادر کند مکلف به ابلاغ خلاصه‌ی آن به یگان مربوط است یا اینکه تکلیف تبصره ذکر شده فقط ناظر به صدور قرارهای منع یا موقوفی تعقیب است؟ ۳- با توجه به عبارت ابلاغ نماید در متن ماده ۶۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری صرف ارسال خلاصه رای یا قرار به نشانی یگان مربوط کفایت می‌کند یا این‌که لازم است تشریفات ابلاغ در این باره نیز رعایت شود. ۴- با توجه به منطوق ماده ۲۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری برخی از همکاران قضایی اعتقاد دارند که علاوه بر موارد ذکر شده در آن ماده در کیفرخواست بایستی خلاصه‌ای از جریان و گردش کار پرونده ذکر شود و در صورت ذکر نشدن این موارد کیفرخواست ناقص است در حالی که برخی از همکاران دیگر اعتقاد دارند مواردی که بایستی در کیفرخواست ذکر شود در ماده ۲۷۹ تصریح شده است و در کیفرخواست صرفا همین موارد باید ذکر شود و گردش کار یا خلاصه‌ی جریان پرونده یا سایر مواردی که در رویه قضایی مطرح است و در کیفرخواست قید می‌گردد نباید در کیفرخواست ذکر شود و این امر بر خلاف ماده ۲۷۹ است حال راجع به این اختلاف نظر ارشاد فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- به استناد ماده ۲۰ آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی مصوب ۱۳۹۵ در کلیه مواردی که برای ابلاغ اوراق قضایی مقررات خاصی پیش‌بینی شده است مطابق همان مقررات رفتار خواهد شد. بنابراین در مواردی همانند احضار اعضای نیروهای مسلح به عنوان شاهد یا مطلع و یا احضار متهمان نظامی و وزارت اطلاعات از طریق فرمانده یا مسؤول مافوق آنان موضوع مواد ۲۰۵ و ۶۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مطابق همین مقررات رفتار می‌شود. قابل ذکر است مطابق تبصره ماده ۱۸ آیین‌نامه پیش‌گفته جهت اجرای مفاد این مواد، با هماهنگی مراجع مذکور، حساب کاربری مخصوص ایجاد و اوراق قضایی به این حساب کاربری ارسـال می‌شود. ۲- در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و قوانین مرتبط، تاکنون تعریفی از قرار نهایی به عمل نیامده است و با توجه به مجموعه مواد قانون آیین دادرسی کیفری می‌توان گفت، منظور از قرارهای نهایی مذکور در مواد ۹۲ و تبصره ماده ۶۴۰ این قانون، قرارهایی است که سبب ختم یا توقف تحقیقات مقدمـاتی در دادسرا می‌شود؛ از جمله قرار منع تعقیب، جلب به دادرسی، موقوفی تعقیب، ترک تعقیب، توقف تحقیقات، بایگانی پرونده و عدم صلاحیت. ۳- تفسیر عبارت «ابلاغ نماید» مندرج در ماده ۶۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری در معنا و مفهومی غیر از معنای مصطلح و تخصصی آن نیازمند دلیل و نص قانونی است. بنابراین در فرض سؤال خلاصه رأی صادره با رعایت مقررات مربوط به یگان ذیربط ابلاغ می‌شود. ۴- مواردی که باید در کیفرخواست قید شود در ماده ۲۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت آمده است و «گردشکار پرونده» از موارد مذکور نیست.