دستورالعمل تسویه و پایاپای معاملات بورس کالای ایران – ماده۱

ماده۱: اصطلاحات و واژه‏هایی که در این دستورالعمل به کار رفته است، دارای معانی زیر می‏باشد:
۱. اتاق پایاپای: واحد سازمانی از «شرکت» است که وظیفه تسویه و پایاپای کردن قراردادهای معامله شده در بورس را بر عهده دارد.
۲. اطلاعیه عرضه: سندی است که بورس براساس اطلاعات دریافتی عرضه از کارگزار فروشنده، تنظیم و از طریق سایت رسمی خود و سامانه معاملاتی به عموم و کارگزاران اطلاع‌رسانی می‏نماید.
۳. اعضا اتاق پایاپای: کارگزار، کارگزار/معامله‏گر و هر شخص حقوقی دیگری است که تحت این عنوان مطابق دستورالعمل پذیرش اعضا در اتاق پایاپای، به عنوان عضو اتاق پایاپای پذیرفته شده است.
۴. اعلامیه تسویه وجوه: سندی است که پس از تسویه معامله توسط اتاق پایاپای صادر و به کارگزار خریدار و فروشنده ارایه می‏شود.
۵. امور تسویه: عبارت است از واریز وجه قرارداد در تسویه نقدی، ارایه اسناد در تسویه اعتباری و معاملات نسیه طبق فرمت «شرکت» و همچنین واریز کارمزدهای مربوطه طبق مقررات.
۶. انفساخ: عبارت است از انحلال قهری قرارداد به گونه‌ای که قرارداد فاقد هرگونه آثاری می‏گردد.
۷. بورس: شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) است.
۸. تسویه و پایاپای: فرآیندی است که طی آن حقوق و تعهدات طرفین معامله محاسبه و به ترتیبی که در این دستورالعمل ذکر شده وجوه حاصل از معامله تسویه و اسناد مربوطه مبادله می‏گردد.
۹. تضمین: منابع مالی و یا اسنادی است که هر عضو یا اشخاص طرف معامله به منظور تضمین انجام تعهدات خود در مقابل اتاق پایاپای، به صورت نقدی، ضمانت‌نامه بانکی (بدون قید و شرط)‌یا اوراق مشارکت تودیع می‏نمایند. ضوابط اخذ و همچنین سایر تضامین مورد قبول توسط هیات مدیره «شرکت» تعیین می‏شود.
۱۰. تلورانس تحویل: عبارت است از میزان مجاز تفاوت وزن کالای تحویلی نسبت به کالای معامله شده که توسط هیات پذیرش بورس تعیین و در قالب امیدنامه منتشر می‏گردد.
۱۱. حساب عملیاتی: حساب بانکی است که جهت تسویه وجوه طبق ضوابط این دستورالعمل توسط اتاق پایاپای مورد استفاده قرار می‏گیرد.
۱۲.حساب بستانکاران موقت: حسابی است که جهت واریز خسارت ناشی از فسخ یا انفساخ معامله و همچنین انجام امور تسویه و تحویل با تاخیر طبق ضوابط این دستورالعمل توسط اتاق پایاپای مورد استفاده قرار می‏گیرد.
۱۳. حواله خرید کالا: سندی است که توسط کارگزار فروشنده طبق فرمت «شرکت»، به نام خریدار صادر می‏شود و خریدار می‏تواند با ارایه آن به فروشنده، کالای خریداری شده را تحویل گیرد.
۱۴. زمان تحویل: مدت زمانی است که در آن، کالای موضوع قرارداد طبق زمان‌های تعیین شده در اطلاعیه عرضه و مهلت‏های مقرر در این دستورالعمل تحویل داده می‏شود.
۱۵. مهلت تسویه: مهلت تسویه سه روز کاری بعد از روز انجام معامله می‏باشد. زمان‏بندی انجام امور تسویه طی مهلت تسویه براساس مصوبه هیات مدیره «شرکت» تعیین می‏گردد.
۱۶. سازمان: سازمان بورس و اوراق بهادار است.
۱۷. سقف اعتباری: حداکثر ارزش معاملاتی است که متناسب با تضامین ارایه شده برای هر عضو اتاق پایاپای، توسط هیات مدیره «شرکت» تعیین و ابلاغ می‏شود.
۱۸. حوادث غیرمترقبه (فورس ماژور): حوادثی است خارجی، غیرقابل اجتناب و غیرقابل پیش‌بینی که در نتیجه وقوع آن متعهد اعم از خریدار و فروشنده قادر به انجام تعهد خود نباشد.
۱۹. شرکت: شرکتی است که وظیفه تسویه و پایاپای معاملات انجام شده در بورس کالای ایران را بر عهده دارد.
۲۰. صورت وضعیت حساب: گزارشی از وضعیت حساب معاملات هر عضو اتاق پایاپای است که طبق ضوابط این دستورالعمل توسط اتاق پایاپای به تفکیک هر عضو صادر و به وی اعلام می‏شود.
۲۱. گواهینامه انجام معامله: سندی است که پس از قطعی شدن معامله، توسط بورس صادر و برای اتاق پایاپای ارسال می‏گردد.
۲۲. وجوه تضمین: منابع مالی است که از محل پرداخت‌های اعضا اتاق پایاپای یا ضمانت نامه‌های بانکی ایشان توسط «شرکت» تامین شده و نحوه اداره آن طبق ضوابطی است که به پیشنهاد « شرکت» به تصویب هیات مدیره سازمان خواهد رسید.