معرفی قرارداد هبه یا بخشش

_{^{نکات مهم قرارداد هبه}}

• هبه از عقود عینی می باشد وعلاوه بر شرایط کلی و اساسی برای صحت معامله، دارای شرایط مخصوصی است که با اجتماع انها عقد هبه منعقد می گردد.
• عقد هبه مطابق ماده۱۹۰ قانون مدنی، بوسیله قصد و رضای طرفین به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند واقع می شود.عقد مزبور بوسیله ایجاب از طرف واهب و قبول از طرف متهب واقع می شود.
• مطابق ماده ۱۹۳ اگر عقد هبه بوسیله دادوستد انجام شود آن را هبه معاطاتی گویند. منظور ازمجانی بودن که در ماده قانونی در مورد هبه به آن اشاره شده است،یکطرفه بودن و غیرمعوض بودن آن است.
• ماده ۸۰۱: هبه ممکن است معوض باشد و بنابراین واهب می تواند شرط کند که متهب مالی را به او هبه کند یا عمل مشروعی را مجاناً انجام دهد.قبض دادن عین موهوبه شرط تحقق هبه می باشد.
• ماده ۷۹۸: هبه واقع نمی شود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ندارد.
• طبق ماده ۷۹۹: در هبه به صغیر یا مجنون یا سفیه، قبض ولی معتبر است.هبه بوسیله قبض عین موهوبه محقق می گردد و قبل از قبض، مال متعلق  به واهب است و تصرف متهب بدون اجازه واهب ممنوع می باشد.
• ماده۸۰۶: هرگاه دائن طلب خود را به مدیون ببخشد، حق رجوع ندارد.نتیجه هبه طلب، ابراء مدیون است.
• طرفین عقد هبه: عقد هبه مانند سایر عقود دارای دوطرف است.یکی کسی که مال را تملیک میکند که آن را واهب می گویند و یکی کسی که مال به او تملیک می شود که ان را متهب میگویند.
• واهب: مطابق ماده ۷۹۶، واهب باید برای معامله و تصرف درمال خود اهلیت داشته باشد.
• متهب: هبه عقد است و ایجاب از جانب واهب گفته می شود و متهب باید آن را قبول کند.بنابراین صغیر غیرممیز و مجنون نمی تواند متهب قرار گیرد.
• عین موهوبه: مطابق ماده ۷۹۵، هبه عقدی است که بموجب آن یک نفر مالی را مجانا به طرف دیگر تملیک میکند.مورد هبه باید عین خارجی باشد و باید در حین عقد موجود باشد.زیرا مالی رامی توان تملیک نمود که در حین عقد موجود باشد.ممکن است مورد هبه مفروز باشد یا مشاع.مورد هبه نمی تواند کلی باشد.زیرا کلی در حین عقد در خارج موجود نیست تا بتواند تملیک گردد.

نکته: مطابق ماده ۷۹۷، واهب باید مالک مالی باشد که هبه می کند.عقد هبه را که قبض شرط صحت ان است می توان بطور فضولی منعقد ساخت و قدرت بر قبض پس از اجازه مالک می باشد.
نکته: مورد هبه باید معین باشد.ماده ۱۹۰ قانون مدنی، معین بودن موضوع معامله را یکی از شرایط اساسی برای صحت معامله می شمارد.
نکته: مورد هبه باید معلوم باشد:نمی توان هبه ای که مقدار ان مجهول باشد را صحیح دانست.
نکته: هبه معوض: ماده ۸۰۱، هبه ممکن است معوض باشد و بنابراین واهب می تواند شرط کند که متهب مالی را به او هبه کند یا عمل مشروعی را مجاناً بجا آورد.هبه یکی از عقود غیر معوض است و تنها یک مورد دارد وآن عین موهوبه است که واهب به متهب تملیک میکند.ولی مانند تمام عقود معوض میتوان  بوسیله درج شرط عوض در آن بصورت معوض درآورد.شرط ضمن عقد هبه ممکن است شرط نتیجه باشد یا شرط فعل.طبق ماده ۸۰۳، در صورتی که هبه معوض باشد و عوض هم داده شده باشد،متهب حق رجوع ندارد.
نکته: عقد هبه جایز است با توجه به اینکه ماده ۸۰۳ قانون مدنی میگوید،بعد از قبض نیز واهب می تواند با بقای عین موهوبه رجوع کند، نشانه این است که عقد هبه را جایز دانسته و عدم جواز رجوع را در موارد معین استثناً نموده است.
 

^{_{مواردی که عقد هبه از طرف واهب قابل رجوع نیست:}} 

۱- در صورتی که متهب پدر، مادر و یا اولاد واهب باشد.

۲- در صورتی که هبه معوض بوده و عوض نیز داده شده باشد.

۳- در صورتیکه عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شدده باشد.در صورتیکه عین موهوبه متعلق حق غیر واقع شود، مانند اینکه عین موهوبه به اجاره داده شود و یا اینکه متهب بواسطه افلاس محجورگردد و یا اینکه متهب عین موهوبه را به شخص ثالث رهن دهد.

۴- در صورتیکه در عین موهوبه تغیری حاصل شود.

_{^{مطالب مرتبط با قرارداد :}}

۱- متن قرارداد هبه و بخشش

۲-عقد صلح و قرارداد صلح،نکات مهم-نمونه قرارداد

۳-انواع عقود در قانون مدنی، وکیل متخصص عقود و قراردادها

۴-قرارداد هبه، عقد هبه، وکیل متخصص قرارداد