نظریه مشورتی شماره ۱۵۱۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۲۹

استعلام :
مطابق ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری تحقیقات مقدماتی جرائم افراد ۱۵ تا ۱۸ سالدر دادسرا به عمل می آید و مطابق تبصره ۱ ماده مرقوم تحقیقات مقدماتی تمامی جرائم افراد زیر ۱۵ سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید سوال: منظور قانونگذار از ۱۵ سال تا ۱۸ سال در صدر ماده و نیز ۱۵ سال در تبصره مرقوم شمسی می باشد یا قمری؟ و آیا تفاوتی بین دختر و پسر وجود دارد یا خیر؟ فی المثل چنانچه پسری به سن بلوغ(۱۵ سال تمام قمری) رسیده ولکن به سن ۱۵ سال تمام شمسی نرسیده مرتکب جرمی مثل آدم ربایی شود آیا رسیدگی به اتهام وی در دادگاه کیفری یک مستلزم صدور کیفرخواست می باشد و یا اینکه می بایست به اتهام وی مستقیما در دادگاه رسیدگی شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولا با عنایت به اصل ۱۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصلاحی ۱۳۶۸ و ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و اصلاحات و الحاقات بعدی و ماده یک قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب ۲۵/۹/۱۳۸۱ و مواد ۸۸ و ۸۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، منظور از “پانزده سال” در تبصره یک ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و اصلاحات و الحاقات بعدی، “پانزده سال تمام هجری شمسی” است و تفاوتی از این حیث بین دختران و پسران وجود ندارد. ثانیا با توجه به مقررات قسمت اخیر ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، تحقیقات مقدماتی جرایم افراد ۱۵ تا ۱۸ سال به جز جرایم موضوع مواد ۳۰۶ و ۳۴۰ این قانون در دادسرای ویژه نوجوانان صورت می¬گیرد و با عنایت به تبصره یک ماده ۲۸۵ قانون مذکور، تحقیقات مقدماتی تمامی جرایم افراد زیر ۱۵ سال به وسیله دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می¬آید. در فرض سؤال، مرتکب جرم آدم¬ربایی، فرد زیر پانزده سال است و جرم ارتکابی وی نیز با تطبیق مجازات قانونی آن (که در ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵ مقرر گردیده است)، با شاخص¬های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و تبصره¬های آن، جرم تعزیری درجه ۳ محسوب می¬شود که با عنایت به مواد ۳۰۲ و ۳۱۵ و لحاظ تبصره یک ماده ۲۸۵ قانون صدرالذکر باید به طور مستقیم در دادگاه کیفری یک، ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان مورد رسیدگی قرار گیرد.