نظریه مشورتی شماره ۷/۹۸/۱۷۱۱ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۰۶

استعلام :
۱-فردی در تصادف صدماتی دیده است و پس از صدور حکم و قطعیت آن و در مرحله اجرای حکم صدمات وی افزایش یافته است حسب استعلام قاضی اجرای احکام کیفری از پزشکی قانونی این امر محرز می باشد و قاضی اجرای احکام در راستای اعمال ماده ۵ قانون مسئوولیت مدنی طی شرحی و در قالب صورت مجلس پرونده را به دادگاه صادر کننده حکم قطعی دادگاه کیفری دو ارسال نموده است و قاضی محترم دادگاه کیفری دو اعلام نموده‌اند که تکلیفی به رسیدگی ندارند و بایستی در قالب کیفرخواست پرونده به دادگاه ارسال گردد لذا نظریه ارشادی خود در خصوص احقاق حق محکوم له را بیان نمائید. ۲-فردی محکوم به تبعید به مدت ۸ ماه در شهر تبعیدی شده است و علی رغم یک مرتبه اعزام وی به محل تبعید ایشان محل را ترک نموده و اساسا متواری می باشد و امکان اجرای حکم تبعید فراهم نمی باشد لذا راهکار اجرای پرونده چه می باشد./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- در فرض سؤال مطروحه که در مرحله اجرای حکم، محکومٌ‌له مدعی است در اثر سرایت صدمه قبلی، آسیب بزرگتری به وی وارد شده است، مستفاد از ماده۵۳۹ قانون مجازات اسلامی مصّوب ۱۳۹۲، در این صورت شکایت شاکی به علّت بروز عوارض بعدی قابل طرح در دادسرا بوده و دادسرا باید نسبت به رسیدگی به این موضوع (صرفاً ادّعای آسیب بزرگتر) با لحاظ حکم قبلی صادره، رسیدگی و در صورت اقتضاء مبادرت به صدور کیفرخواست نماید. ۲- مستنبط از ماده‌ی ۲۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ناظر به بند الف ماده ۲۳ قانون مارالذکر، این است که چنان‌چه محکوم به اقامت اجباری در محل معین، طی مدت اجرای مجازات تکمیلی، از طریق مبادرت به فرار، اجرای مفاد حکم را رعایت ننماید، به پیشنهاد قاضی اجرای احکام، دادگاه صادر کننده حکم برای بار اول مدت مجازات تکمیلی مندرج در حکم را تا یک سوم افزایش می‌دهد و درصورت تکرار فرار، بقیه مدت محکومیت را به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل می‌نماید. بدیهی است در جهت فراهم نمودن تدارک زمینه‌ی اجرای حکم موصوف، قاضی محترم مجری حکم، در اجرای تبصره‌ی ۳ ماده‌ی ۳ آیین‌نامه اجرایی راجع به نحوه اجرای مجازات‌های تکمیلی موضوع ماده‌ی ۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱/۲/۱۳۹۲، وتبصره ۳ ماده ۱۳۷ و ماده ۱۴۴ آیین‌نامه نحوه اجرای احکام حدود و… مصوب ۱۳۹۸ رئیس قوه‌قضاییه علاوه بر دستور جلب محکوم‌علیه متواری، می‌تواند از حکم مقرر در ماده‌ی ۵۰۹ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، استفاده و دستور منع خروج او را از کشور صادر و به مراجع قانونی مربوط اعلام نماید.