نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۱۳۷۴ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۰۹
استعلام :
۱- منظور از عبارت «در صورتی که متهم کمتر از بیست و چهار ساعت بازداشت باشد یک روز محاسبه می‌شود» در تبصره ماده ۵۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری چیست؟ آیا در صورت بازداشت یا تحت نظر به مدت یک ساعت یا کمتر از آن نیز یک روز محاسبه می‌شود؟ ۲- با توجه به ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، رویکرد قانونگذار محاسبه ایام بازداشت قبلی است. چنانچه محکومیت از نوع شلاق و اقامت اجباری باشد و محکوم در مرحله تحقیقات مقدماتی مدتی را در بازداشت بوده باشد، آیا این مدت در اقامت اجباری محاسبه و از آن کسر می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- مطابق تبصره ماده ۵۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، اگر مدت زمان تحت نظر یا بازداشت متهم کمتر از بیست و چهار ساعت باشد، در احتساب ایام بازداشت، یک روز محاسبه می‌شود. بنابراین اگر مدت سلب آزادی از متهم به میزانی باشد که عرفاً بتوان آن را «بازداشت» نامید، موضوع مشمول تبصره ماده یادشده خواهد بود. ۲- در فرض پرسش که محکوم‌علیه ضمن محکومیت به مجازات شلاق به عنوان مجازات اصلی، به مجازات تکمیلی «اقامت اجباری در محل معینی» موضوع بند «الف» ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ نیز محکوم شده است، با لحاظ ماده ۲۴ این قانون که مقنن ضمانت اجرای نهایی تخطی از اجرای مجازات تکمیلی را مجازات حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت اعلام داشته است؛ بنا به مراتب در مواردی که محکوم قبل از قطعیت دادنامه، مدتی در بازداشت بوده است، پس از استهلاک مجازات اصلی (شلاق تعزیری) با رعایت ماده ۵۱۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، احتساب ایام بازداشت قبلی بابت محکومیت تکمیلی (اقامت اجباری در محل معینی) فاقد منع قانونی است.