نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۰/۵۴ مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۱۵
استعلام :
در ماده ۵۵ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب ۱۳۴۸ با اصلاحات بعدی، علاوه بر مجازات افراد متخلف اذن رفع تجاوز را به صورت علی‌الرأس به مأمورین اداره منابع طبیعی اعطاء کرده و همچنین اختیار ضبط اعیانی را به مراجع قضایی داده است. از سوی دیگر در بند ۳۹ قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب ۱۳۹۹ آمده است: تبصره ۳ ماده ۳ موضوع بند ۲ و ماده ۵۵ موضوع بند ۲۰ قانون اصلاح قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب ۱۳۴۸، به عنوان مواد منسوخه اعلام شده است. ۱- آیا با تصویب قانون اخیر، ماده ۵۵ قانون یادشده صرفاً در حوزه محیط زیست غیر قابل استناد است یا در حوزه منابع طبیعی نیز منسوخ است؟ ۲- در صورت منسوخ بودن ماده مذکور به طور کلی، آیا تبصره‌های ماده نیز که دو اختیار فوق‌الذکر را در جهت حفاظت از بیت‌المال اعطاء کرده‌اند، منسوخ است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱ و ۲- صرف‌نظر از آن‌که اعلام نظر پیرامون نسخ یا عدم نسخ قوانین از حیطه وظایف این اداره کل خارج است، ماده ۵۵ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع اصلاحی ۱۳۴۸ و تبصره الحاقی ۲۰/۱/۱۳۴۸ و اصلاحی ۲۶/۴/۱۳۵۴ این ماده به موجب ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ و بر اساس ماده ۷۲۹ همین قانون (که بعداً در اجرای ماده ۵۵ قانون جرایم رایانه‌ای شماره آن به ۷۸۳ اصلاح شده است)، به طور کلی نسخ شده است و مقررات ماده ۶۹۰ یادشده جایگزین آن شده است و بند ۳۹ قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب ۱۳۹۹ دلالتی بر عدم نسخ آن در حوزه منابع طبیعی ندارد. ردیف ۳۹ قانون فهرست قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب ۱۳۹۹ نیز بر نسخ ماده ۵۵ یادشده تصریح و صحه گذاشته است و دلیلی بر عدم نسخ این ماده در حوزه منابع طبیعی وجود ندارد.