قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور – ماده ۵۷
ماده ۵۷-
الف- بهمنظور بسط و گسترش هرچه بیشتر عدالت اجتماعی در جامعه، کاهش فقر و نابرابری، تحقق اقتصاد مقاومتی و عدالتبنیان کردن توسعه اقتصادی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است نسبت به رصد شاخصهای رفاه و تأمین اجتماعی و تقویم و اثرسنجی برنامهها و اقدامات اقتصادی بر وضعیت و کیفیت زندگی اقشار و گروههای هدف اقدام و نسبت به تهیه و تدوین و اجرای (بستههای سیاستی) زیر متناسب با فرآیندهای رشد، توسعه و پیشرفت مبادرت کند:
۱. بسته سیاستی(صیانت اجتماعی) مبتنی بر مصونسازی و پیشگیری از بروز مخاطرات و آسیبهای اجتماعی و مداخله مؤثر برای کاهش و کنترل آسیبهای اجتماعی و تحکیم و تقویت پیوندهای اجتماعی
۲. بسته سیاستی(حمایت اجتماعی) مبتنی بر ارائه خدمات اجتماعی متناسب با نیازهای جسمی و روانی اقشار و گروههای هدف جهت برابرسازی فرصتها و زمینهسازی بازگشت و حضور فعال افراد آسیبدیده در اجتماع
۳. بسته سیاستی(مساعدت اجتماعی) مبتنی بر ارائه خدمات جبرانی و ترمیمی متناسب با نیازهای معنوی و مادی اقشار و گروههای هدف از طریق توانمندسازی، کارگستری، مهارتآموزی و ایجاد زمینههای خوداتکائی آنها
۴. بسته سیاستی(بیمههای اجتماعی) مبتنی بر ایجاد زمینه جلب مشارکت بیشتر ذینفعان در تأمین مالی خدمات اجتماعی از طریق افزایش ضریب نفوذ بیمههای اجتماعی درمانی و بازنشستگی در کشور
تبصره ۱- اجرای مراتب فوق براساس نیازمندیابی فعال، غربالگری اجتماعی و آزمون وسع و متناسب با نیازهای اقشار و گروههای هدف انجام میپذیرد به نحوی که منجر به اثربخشی بیشتر اجرای هدفمندی یارانهها شده و منابع مزبور به سمت خانوارهای نیازمند واجد شرایط هدایت و بهمنظور کاهش و رفع انواع مختلف فقر از قبیل فقر غذایی، معیشتی، بیمهای، آموزشی و مسکن بهکارگرفته میشود و در قالب اعطای یارانههای نقدی، کالایی، بیمهای (درمان، بازنشستگی و بیکاری) مسکن اجتماعی و حمایتی و نظایر آن هزینه میشود.
تبصره ۲- بهمنظور هماهنگی و نظارت برحسن اجرای قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و تقویت نظام چندلایه تأمین اجتماعی با رعایت یکپارچگی، انسجام ساختاری، همسویی و هماهنگی بین این لایهها مشتمل بر خدمات حمایتی و توانمندسازی فقرا و محرومان و سایر گروههای هدف و کاهش آسیبهای اجتماعی، بیمههای اجتماعی پایه شامل مستمریهای پایه و بیمههای مکمل بازنشستگی و هماهنگی و نظارت بر عملکرد دستگاههای ذیربط، تصویب شاخصهای اجرائی برای تحقق اهداف، وضع آییننامه و اسناد توسعه و ترتیبات شوراهای تخصصی و راهبردی برای حوزههای مذکور، تصمیمات شورایعالی رفاه و تأمین اجتماعی با تصویب وزرای عضو شورای مذکور و تأیید رئیسجمهور و ابلاغ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، لازمالاجراء است.
ب- دولت مکلف است کلیه بیمهشدگان تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر را که به سن هفتادسالگی رسیدهاند، درصورت تقاضای آنان و داشتن سابقه پرداخت حق بیمه به مدت ده سال به صندوق مذکور بازنشسته نموده و متناسب با سنوات حق بیمه پرداختی، مستمری به آنان پرداخت نماید.
تبصره ۱- از تاریخ لازمالاجراء شدن این بند تا پنجسال، هر سال یکسال از سقف سن بازنشستگی کم خواهد شد و یکسال به سنوات بیمهپردازی افزوده میگردد.
تبصره ۲- شرط سنی برای عضویت بیمهگذاران جدید این صندوق حداکثر پنجاه سال تعیین میگردد.
تبصره ۳- بار مالی ناشی از اجرای این بند از محل بند (ب) ماده (۷) قانون هدفمندکردن یارانهها مصوب ۱۵/۱۰/۱۳۸۸ و ماده (۲۹) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۲۵/۳/۱۳۸۸ و اصلاحات بعدی آن تأمین میشود.
پ- دولت مکلف است بهمنظور رفع فقر و نابرابری، بسط و ترویج سبک زندگی اسلامی . ایرانی، ایجاد زمینه تضمین حداقل حمایتهای اجتماعی، تأمین حداقل کیفیت زندگی و پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی، وفق تبصره ذیل ماده(۱۶) قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب ۲۲/۲/۱۳۸۲، ضمن تجمیع و ساماندهی شوراهای مرتبط با امور سالمندان، کودکان، معلولان و نظایر آن در شورای راهبردی و تخصصی امور حمایتی در زیرمجموعه شورایعالی رفاه و تأمین اجتماعی نسبت به انجام امور زیر در قالب برنامههای اجتماعمحور و خانوادهمحور و با استفاده حداکثری از مشارکتهای مردمی و همکاریهای جمعی اقدام کند:
۱. اجرای طرحهای حمایت از کودکان در معرض آسیبهای اجتماعی و یا دارای معلولیتها و نارساییهای جسمی، روانی و خانوادگی و یا مبتلا به فقر غذایی، آموزشی
۲. اجرای طرحهای حمایت از زنان و دختران با اولویت زنان سرپرست خانوار و دختران دارای مشکلات جسمی، روانی و خانوادگی و در معرض آسیبهای اجتماعی
۳. اجرای طرحهای حمایت از سالمندان و برنامههای غنیسازی دوران سالمندی بهمنظور ایجاد زمینه حضور فعال و مؤثر آنان در عرصه اجتماع و خانواده
۴. ایجاد مرکز اطلاعات و مطالعات آسیبهای اجتماعی بهمنظور پایش و پیمایش انواع آسیبهای اجتماعی و شناسایی گروهها و اقشار هدف
۵. اجرای طرحهای غربالگری اجتماعی، امداد اجتماعی و توانمندسازی اقشار و گروههای نیازمند و آسیبپذیر مبتنی بر توانبخشی جسمی، روانی و خانوادگی و آموزش مهارتهای زندگی و ارائه انواع مساعدتها و حمایتهای اجتماعی به افراد آسیبدیده و نیازمند واجد شرایط
۶. جلب مشارکت خیریهها، واقفان، سازمانهای مردمنهاد و نیز بنیادها و نهادهای زیر نظر مقام معظم رهبری در جهت پیشبرد برنامههای حمایت اجتماعی
۷. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است متناسب با شرایط و مقتضیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روز کشور، نسبت به طراحی و پیادهسازی (برنامه چتر ایمنی اجتماعی) ضمن شناسایی بهموقع اقشار و گروههای هدف و در معرض آسیبهای اجتماعی و نیازمند دریافت خدمات، حمایتها و مساعدتهای اجتماعی با رویکرد توانمندسازی، کارگستری و ایجاد زمینه بازگشت مجدد آنها به جامعه خانواده و بازارکار اقدام کند و الزامات قانونی، مقرراتی و منابع مالی و اعتباری مورد نیاز آنرا حسب مصوبات شورایعالی رفاه و تأمیناجتماعی و با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور در قالب بودجه سنواتی لحاظ کند.
۸. سازمان بهزیستی کشور متولی سلامت اجتماعی با رویکرد پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و مداخله در بحرانهای اجتماعی، ارائه خدمات حمایتی و توانبخشی به کلیه معلولان، مددجویان و گروههای آسیبپذیر از قبیل زنان، کودکان، سالمندان نیازمند جامعه میباشد. همچنین مرجع صدور پروانه تأسیس و فعالیت در امور زیر میباشد:
مهدهای کودک، مراکز نگهداری شبانهروزی کودکان بیسرپرست و خیابانی، خانه سلامت دختران و زنان، مجتمعها و مراکز خدمات بهزیستی، کلینیکها و اورژانسهای مددکاری اجتماعی و روانشناسی، مراکز خدمات مشاوره اجتماعی و روانشناختی اجتماعی، مراکز توانبخشی معلولان، مراکز حرفهآموزی معلولان، مراکز توانبخشی و نگهداری سالمندان، مراکز توانبخشی و درمانی بیماران روانی مزمن، مراکز خدمات مشاوره ژنتیک، مراکز درمانی و بازتوانی معتادان و نیز انجمنها و مؤسسات غیردولتی و خیریه که در راستای اهداف سازمان بهزیستی کشور فعالیت میکنند.