نظریه مشورتی شماره ۷/۹۹/۱۴۹۳ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۲۴
استعلام :
۱-در صورتی که خودرو فاقد بیمه‌نامه باشد و وسیله نقلیه با اذن مالک در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گیرد در صورتی که به شخص ثالث خسارت بدنی وارد نشده باشد و فقط به مسبب حادثه خسارت بدنی وارد شده باشد با توجه به بند «پ» ماده ۴ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵/۲/۲۹ موضوع دارای وصف کیفری می‌باشد یا خیر؟ ۲-در صورتی که خود مالک یا وسیله نقلیه فاقد بیمه¬نامه رانندگی نماید و مسبب حادثه باشد و به شخص ثالث صدمه بدنی وارد شود با توجه به ماده فوق‌الذکر موضوع وصف کیفری دارد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
۱- با توجه به صدر ماده ۴ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ که به «ایجاد خسارت بدنی یا مالی برای شخص ثالث» در موارد بندهای «الف»، «ب» و «پ» این ماده تصریح دارد و با لحاظ بند «پ» ماده که صرفاً به «خسارات بدنی» معطوف است، با توجه به لزوم تفسیر مضیق قوانین کیفری و با عنایت به ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، در فرض سؤال که به شخص ثالث (موضوع بند «ت» ماده یک قانون صدر‌الذکر) خسارت بدنی است و از شمول بند «پ» ماده ۴ قانون صدر‌الذکر حارج است.. ۲- با توجه به قیود مندرج در بند «پ» ماده ۳ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی ار وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵، فرض رانندگی مالک با وسیله نقلیه فاقد بیمه‌نامه و ایراد خسارت بدنی بر ثالث، از شمول این بند خروج موضوعی دارد و حسب مورد می‌تواند مشمول ضمانت اجراهای کیفری مندرج در مواد ۷۱۴ تا ۷۱۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ قرار گیرد.